ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΥ 1829, ΚΑΤΑΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΥΣΕΙΣ ΕΝ ΤΩ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙ

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΚΑΤΑΔΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΔΥΣΕΩΝ ΕΝ ΤΩ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙ, ΠΕΡΙ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΑΝΕΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΕΙΣ ΣΕΡΒΙΑΝ, ΓΡΑΦΕΙ Ο ΝΕΟΗΜ, ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ.

«ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΣ» ΗΤΟΙ  ΘΕΜΑΤΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣ, ΗΤΟΙ  ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΑΓΙΟΛΟΓΙΑΣ  ΚΑΙ ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΤΗΣ ΑΚΑΙΝΟΤΟΜΗΤΟΥ ΓΝΗΣΙΑΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Ἔκδοσις  «ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΥ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ» (Ι. ΗΣΥΧ. -  ΕΠΙΣΚΟΠΕΙΟΥ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΠΥ) , Στρογγύλη Κορωπί Αττικής)   «ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ»  (Ι.Ν. ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΚΑΡΕΑ» Λεωφ. Καρέα 56) και της «ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ» ( Ι.Ν. ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ ΑΧΑΡΝΩΝ Α.Συγγρού 57-59)  τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς τῆς ἀκαινοτομήτου γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Τηλ. 210.6020176, 210.2466057 καί 6977290326

 

ΤΕΥΧΟΣ 670               ΜΑΙΟΣ  2011

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

(Απόσπασμα από το υπ’  αριθμ. 528/4.5.2011) πολύ σημαντικόν εγγραφον του νεοημερολογίτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ. Σεραφείμ προς τήν Σύνοδόν του το οποίον εγράφη εξ  αφορμης μιάς ομαδικής (550 ατόμων) «βαπτίσεως»      υπό της Σερβικής Εκκλησίας, ανευ βαπτίσματος, ητοι χωρίς καν να τηρηθη ουτε ο τύπος του βαπτίσματος)

« …

Περί τῆς ἐξωτερικῆς μορφῆς τοῦ Βαπτίσματος ἡ Καινή Διαθήκη πληροφορεῖ ἡμᾶς ὅτι ὡς ὕλη τοῦ Μυστηρίου ὁρίζεται ῥητῶς τό ὕδωρ. Οὕτως ὁ Κύριος ἀποφαίνεται «ἐάν μή τις γεννηθῇ ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος οὐ μή δύναται εἰσελθεῖν εἰς τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ἰωαν. γ΄ 5), ὡσαύτως εἰς τάς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ἀναφέρεται τό ὕδωρ εἰς τό βάπτισμα τοῦ εὐνούχου Αἰθίοπος (Πραξ. η΄ 36-38) καί τοῦ Κορνηλίου (Πραξ. ι΄ 47), εἰς τάς ἐπιστολάς τοῦ Ἀπ. Παύλου γίνεται ἐπίσης μνεία τοῦ ὕδατος καί ὀνομάζεται τό βάπτισμα «λουτρόν»», «ἵνα αὐτήν ἁγιάσῃ καθαρίσας τῷ λουτρῷ τοῦ ὕδατος ἐν ῥήματι» (Ἐφεσ. ε΄ 26), «λελουμένοι τό σῶμα ὕδατι καθαρόν» (Ἑβρ. ι΄ 22), «ἔσωσεν ἡμᾶς διά λουτροῦ παλιγγενεσίας καί ἀνακαινώσεως πνεύματος ἁγίου» (Τιτ. γ΄ 5).

Τό Βάπτισμα τελεῖται ἐν τῇ Ἀδιαιρέτῳ καί Ἀκαινοτομήτῳ Ὀρθοδόξῳ Καθολικῇ Ἐκκλησίᾳ εἰς τό ὕδωρ διά τριττῆς ἀναδύσεως καί καταδύσεως εἰς αὐτό. Αἱ γραφικαί ἐκφράσεις «καταβαίνειν εἰς τό ὕδωρ» (Πραξ. η΄ 38) καί «ἀναβαίνειν ἀπό (ἤ ἐκ) τοῦ ὕδατος» (Ματθ. γ΄ 16, Μαρκ. α΄ 10, Πραξ. η΄ 39) δηλοῦν σαφῶς τήν πρᾶξιν ταύτην. Ὁ βαπτιζόμενος γυμνός ἐκδύεται τόν παλαιόν ἄνθρωπον καί τά παλαιά ἐνδύματα, εἰσέρχεται τριττῶς εἰς τό ὕδωρ καί ἀνέρχεται ἐκ τοῦ ὕδατος τριττῶς καί μετά τήν ἱεροπραξίαν τοῦ Βαπτίσματος ἐνδύεται δι’ εἰδικῆς εὐχῆς καί εὐλογίας νέα ἐνδύματα «χιτώνα δικαιοσύνης» εἰς συμβολισμόν ὅτι ἐνδύεται τόν νέον ἄνθρωπον τόν ἀνακαινούμενον «εἰς ἐπίγνωσιν κατ’ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν» (Κολασ. γ΄ 9-10, β΄ 11, Ἐφεσ. δ΄ 22). Κατά τόν μέγιστον Ἀπόστ. Παῦλον τό Βάπτισμα συμβολίζει τήν ταφήν καί τήν Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου (Ρωμ. ς΄ 3, Ἐφεσ. δ΄ 3-23). Ἡ τριττή κατάδυσις καί ἀνάδυσις ἐπιβάλλεται:

Α) Ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι τό χριστιανικόν βάπτισμα γίνεται εἰς τό ὄνομα τῆς ἁγίας Τριάδος (Ματθ. κη΄ 19).

Β) Ἐκ τῆς συσχετίσεως τῆς χριστιανικῆς ἐννοίας τοῦ βαπτίσματος πρός τήν τριήμερον ταφήν τοῦ Κυρίου καί τήν μετά τρεῖς ἡμέρας Ἀνάστασιν αὐτοῦ καί

Γ) Ἐκ τῆς ἀρχαιοτάτης καί ἰσοκύρου τῶν Ἱερῶν Εὐαγγελίων Ἱερᾶς Παραδόσεως.

Ὁ Μ. Βασίλειος ῥητῶς ἀποφαίνεται «ἐν τρισίν καταδύσεσι καί ἰσαρίθμοις ἐπικλήσεσι τό μέγα μυστήριον τοῦ Βαπτίσματος τελειοῦται (Περί Ἁγ. Πνεύματος, 15).

Ὁ Τερτυλλιανός ἀναφέρει περί τριττῆς καταδύσεως καί ἀναδύσεως εἰς τό ὕδωρ. (Adv. Prax 26).

Ἐνταῦθα δέον ὅπως σημειωθῇ ὅτι ἐν περιπτώσει βαρείας ἀσθενείας ἐπετρέπετο τό διά ῥαντισμοῦ ἤ ἐκχύσεως λεγόμενον βάπτισμα τῶν κλινικῶν (baptismus clinicorum), πού προεβλέπετο εἰς τήν Διδαχήν. Ἐπετρέπετο μόνον ὡσαύτως ὑπό τήν αὐστηράν προϋπόθεσιν ὅτι δέν ὑφίσταται ἐπαρκές ὕδωρ κατά τήν περίοδον βεβαίως τῶν διωγμῶν τῆς Ἐκκλησίας. Τήν ἐξ ἀναγκαιότητος ταύτην ἐνέργειαν ἠμφισβήτησαν ἐντόνως ἐν τῇ ἀρχαίᾳ Ἐκκλησίᾳ ὁ ἅγιος Κυπριανός ἐπίσκοπος Καρχηδόνος καί ἕτεροι (ΕΠ 69,12).

Ὁ πρό τοῦ βαπτίσματος καθαγιασμός τοῦ ὕδατος εἶναι παλαιοτάτη ἱεροτελεστική πράξις ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ. Ἤδη ὁ Τερτυλλιανός, ὡς προαναφέρομεν, μαρτυρεῖ σαφῶς περί αὐτῆς (De vaptismo 5,9) ὁ δέ ἅγιος Κυπριανός ὑπολαμβάνει τήν τελετήν ταύτην τοσοῦτον ἀναγκαίαν ὥστε νά θεωρηθῇ τό ἄνευ αὐτῆς βάπτισμα τῶν ἐθνικῶν ὡς μή ἔγκυρον (ΕΠ 70,1).

Διά τῆς ἱεροτελεστίας ταύτης ἐπιδιώκεται πρῶτον μέν ὁ διά τῆς θείας χάριτος ἁγιασμός τοῦ ὕδατος, εἶτα δέ ἡ καταστροφή καί ἐκμηδένισις τῶν ὑποκρυπτομένων εἰς τό ὕδωρ δαιμονικῶν δυνάμεων. Ὁ Μ. Βασίλειος λέγει: «εὐλογοῦμεν δέ τό τε ὕδωρ τοῦ βαπτίσματος καί τό ἔλαιον τῆς χρίσεως καί προσέτι αὐτόν τόν βαπτιζόμενον».

Περί τῆς τελεσιουργίας τοῦ βαπτίσματος πληροφορεῖ ἡμᾶς ἀπό τόν 3^ον αἰώνα ὁ Τερτυλλιανός ὡς ἤδη προελέχθη ἰδίως ἐν τῷ συγγράμματι αὐτοῦ De vaptismo (περί βαπτίσματος), εἰς ὅ καταφαίνεται ὅτι ἡ ἱεροτελεστία τοῦ Μυστηρίου διελάμβανε τρία μέρη ἤτοι τήν ἀποταγήν τοῦ διαβόλου, τήν ὁμολογίαν τῆς πίστεως καί τήν τριττήν κατάδυσιν καί ἀνάδυσιν ἐντός ὕδατος εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ δέ Ἅγ. Κύριλλος Ἱεροσολύμων εἰς τάς Μυσταγωγικάς Κατηχήσεις αὐτοῦ ἀναφέρει ὅτι ὁ φωτιζόμενος ἀπεδύετο τόν χιτώνα καί ἠλείφετο δι’ «ἐπορκιστικοῦ ἐλαίου» «ἀπ’ ἄκρης τριχῶν κεφαλῆς ἕως κάτω» καί χειραγωγούμενος ἀκολούθως ἐφέρετο εἰς τήν ἁγίαν κολυμβήθραν ἡ ὁποία ἐπληροῦτο ὕδατος δι’ ὑποκειμένου σωλῆνος.

Ἡ ἀρχαιολογική ἔρευνα καταδεικνύει ὅτι ἡ κολυμβήθρα εἶχεν ἱκανόν βάθος εἰς τρόπον ὥστε κατήρχοντο εἰς αὐτήν διά βαθμίδων. Ἠκολούθει ἡ τριττή κατάδυσις ἐντός ὕδατος καί ἡ ἀνάδυσις ἐξ αὐτοῦ (Μυσταγ. Κατηχήσεις Β΄δ) «καί ὡμολογήσατε τήν σωτήριον ὁμολογίαν καί κατεδύετε τρίτον εἰς τό ὕδωρ καί πάλιν ἀνεδύετε».

Ὁ Ἅγιος καί Θεοφόρος Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης εἰς τήν ἑρμηνείαν αὐτοῦ εἰς τόν Ν΄ Κανόνα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ἀναφέρει ὅτι τρία εἶναι τά «ἀναγκαιότατα καί πάντῃ πάντως ἀπαραίτητα ἐν τῷ μυστηρίῳ τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος. Νερόν ἡγιασμένον, κατάδυσις τριττή καί ἀνάδυσις ἐν τῷ ὕδατι καί ἐπίκλησις τῶν τριῶν ὑπερθέων ὑποστάσεων.

Εἰς τόν ΜΘ΄ Κανόνα οἱ Θεῖοι Ἀπόστολοι περί τῶν τριῶν ἐπικλήσεων ἐπρόσταξαν καί ἐδίδαξαν, ποῖα νά λέγομεν ὀνόματα καί μέ ποίαν τάξιν. Εἰς δέ τόν Ν΄ (Κανόνα) διατάσσουσιν ἀκολούθως περί τῶν τριῶν καταδύσεων καί ἀναδύσεων... Εἶναι ἀναγκαῖαι καί συστατικαί τοῦ ἀληθοῦς Ὀρθοδόξου Βαπτίσματος καί χωρίς αὐτά ὄχι μόνον δέν συνίσταται τό Βάπτισμα ἀλλ’ οὐδόλως βάπτισμα ἠμπορεῖ νά ὀνομάζηται διότι ἄν τό βαπτίζω θέλει νά εἰπῆ κοινότερον βουτῶ, λοιπόν ἀπό τάς καταδύσεις τάς ἐν τῷ ὕδατι, ταὐτόν εἰπεῖν ἀπό τά τρία βουτήματα ἤ βαπτίσματα, βούτημα καί βάπτισμα ὀνομάζεται καί ὄχι ἀπό ἄλλο τί. Ἀλλ’ ἴδωμεν καί τί ἐπί τῆς λέξεως διορίζουσιν οἱ Ἀπόστολοι.

Ὅποιος Ἐπίσκοπος ἤ Πρεσβύτερος ἐν τῷ ἑνί μυστηρίῳ τοῦ Βαπτίσματος δέν ἐπιτελέσῃ τρία Βαπτίσματα ἤ τρεῖς καταδύσεις ἀλλά μίαν μόνον κατάδυσιν (γινομένη τάχα εἰς τόν θάνατον τοῦ Κυρίου) ἄς καθαίρεται...Ὅθεν καί τό τοιοῦτον βάπτισμα ὡς ἔρημον ὄν καί τῆς θεολογίας καί τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας ἀσεβέστατον ἐστί καί κακοδοξότατον. Μέ τάς τρεῖς δέ καταδύσεις καί ἀναδύσεις καί ἡ εἰς τήν ἁγίαν Τριάδα πίστις σαφῶς καταγγέλεται καί ὁ τριημερονύκτιος θάνατος καί ταφή καί ἀνάστασις τοῦ Σωτῆρος ἐν ταὐτῷ εἰκονίζεται...».

Η ὡς ἄνω θεολογική σκέψις τοῦ ὁσίου Νικοδήμου σαφῶς ὁρίζεται ὑπό τοῦ Θείου Ἀποστόλου Παύλου λέγοντος «ὅσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθημεν εἰς τόν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν, συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διά τοῦ βαπτίσματος εὶς τόν θάνατον» (Ρωμ. ς΄9). Εἶναι πλῆθος οἱ ἀναφορές τῶν ἁγίων Πατέρων Μ. Ἀθανασίου, Κυρίλλου Ἱεροσολύμων, Γρηγορίου Νύσσης, Ἱ. Χρυσοστόμου, Ἱ. Δαμασκηνοῦ, Μ. Βασιλείου ἁγ. Γρηγορίου Παλαμᾶ καί πολλῶν ἑτέρων ἀναφερομένων εἰς τήν τριττήν κατάδυσιν καί ἀνάδυσιν ἐντός τοῦ ὕδατος διά τήν πλήρωσιν τοῦ Μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος.

Ἕν ἐκ τῶν πολλῶν κανονικῶν ἐγκλημάτων πού ἐνέπνευσεν ὁ δόλιος ἀρχέκακος ὄφις εἰς τήν αἱρετικήν καί κακόδοξον Ρωμαιοκαθολικήν παρασυναγωγήν ἀπό τόν 14^ον αἰ. καί ἐντεῦθεν καί τό ὁποῖον ἠκολούθησαν κλάδοι τοῦ ἐξ αὐτῆς ἀποκοπέντος δυστήνου Προτεσταντισμοῦ, εἶναι ἡ αὐθαίρετος μεταγλώτισσις τῆς ἑλληνικῆς λέξεως «βαπτίζω» πού ἀναφέρεται εἰς τά θεῖα ἀρχέτυπα τῶν ἱερῶν Εὐαγγελίων εἰς τήν λατινικήν λέξιν baptizo ἀντί τῆς ἀληθοῦς μεταφράσεως αὐτῆς «βυθίζω ἐντός τοῦ ὕδατος» μέ προφανές ἀποτέλεσμα νά δίδεται ἐντελῶς αὐθαίρετος καί ἀδόκιμος ἑρμηνεία τοῦ ὅρου μέ τήν ἔκχυσιν ἤ ῥαντισμόν.

Ἐπειδή κατά τόν ὡς εἴρηται Ν΄ Κανόνα τῶν Ἁγ. Ἀποστόλων ἔχοντος ἐπικύρωσιν ὑπό Οἰκουμενικῶν καί Τοπικῶν Συνόδων συστατικόν στοιχεῖον ἀπαραίτητον τοῦ Μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος τυγχάνει ἡ τριττή κατάδυσις καί ἀνάδυσις ἐντός ἡγιαμένου ὕδατος, καί ἡ τέλεσις τοῦ Μυστηρίου κατά τάς διατάξεις τοῦ ΝΘ΄ ἱεροῦ Κανόνος τῆς ς΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐν ταῖς Καθολικαῖς Ἐκκλησίαις καί οὐχί εἰς εὐκτηρίους οἴκους εἰς οἰκίας ἤ εἰς ὑπαιθρίους χώρους ἐλέγχεται ὡς ἀντικανονική ἡ ἐν λόγῳ εἰσδοχή τῶν Σέρβων ὁμοπίστων ἀδελφῶν ἡμῶν ἐν τῷ Σώματι τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας καί ἀσφαλῶς καί ἡ κατά τό παρελθόν καί τό παρόν κατά παραποίησιν τοῦ εἰρημένου Ἱ. Μυστηρίου παρομοία εἰσδοχή ὑπό τῆς Σερβικῆς Ἐκκλησίας τῶν μελῶν Της καί ἐγείρεται μεῖζον Κανονικόν θέμα δι’ ἡμᾶς, τούς κοινωνούντας μετ’ Αὐτῆς ….».