Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Ο Ιωάννης Χρυσόστομος είναι ένας από τους μεγαλύτερους πατέρες της Εκκλησίας και θεωρείται ως το λαμπρότερο υπόδειγμα πλήρους και ολοκληρωτικής αφιερώσεως στην ποιμαντική διακονία του λαού του Θεού. Το υπόδειγμα αυτό αποτυπώθηκε τόσο με το συγγραφικό του έργο, το οποίο απετέλεσε πηγή εμπνεύσεως για όλη την Εκκλησα, όσο, και κυρίως, με την άσκηση της αρχιερατικής του διακονίας και αποστολής και διακρίθηκε από τη μοναδική ποιμαντική ευαισθησία και αγωνία του για τη σωτηρία της λογικής ποίμνης του.
μεγάλος αυτός πατέρας και διδάσκαλος της Ανατολικής ορθόδοξης Εκκλησίας γεννήθηκε στην Αντιόχεια το 347 μ.Χ. Πατέρας του ήταν ο στρατηγός Σεκούνδος και μητέρα του η Ανθούσα. Γρήγορα έμεινε ορφανός από πατέρα, και η μητέρα του - χήρα τότε 20 ετών - τον ανέθρεψε και τον μόρφωσε κατά τον καλύτερο χριστιανικό τρόπο. Ήταν ευφυέστατο μυαλό και σπούδασε πολλές επιστήμες στην Αντιόχεια - κοντά στον τότε διάσημο ρήτορα Λιβάνιο - αλλά και στην Αθήνα, μαζί με τον αγαπημένο του φίλο Μ. Βασίλειο.
Όταν αποπεράτωσε τις σπουδές του, επανήλθε στην Αντιόχεια και αποσύρθηκε στην έρημο για πέντε χρόνια, όπου ασκήτευε προσευχόμενος και μελετών τις Άγιες Γραφές. Ασθένησε όμως και επέστρεψε στην Αντιόχεια, όπου χειροτονήθηκε διάκονος -το 381, σε ηλικία 34 ετών - από τον Αρχιεπίσκοπο Αντιόχειας Μελέτιο. Αργότερα δε από τον διάδοχο του Μελετίου Φλαβιανό χειροτονήθηκε πρεσβύτερος σε ηλικία 40 ετών. Κατά την ιερατική του διακονία ανέπτυξε όλα τα ψυχικά του χαρίσματα, με πύρινο θείο ζήλο και πρωτοφανή ευγλωττία στα κηρύγματά του. Έσειε και συγκλόνιζε τα πλήθη της Αντιόχειας και συγκινούσε βαθύτατα τις ψυχές. Η φήμη του αυτή έφτασε μέχρι την βασιλεύουσα και έτσι, την 15η Δεκεμβρίου 397, με κοινή ψήφο του βασιλιά Αρκαδίου και του Κλήρου, έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, κάτι πού ο ίδιος δεν επεδίωξε ποτέ. Και από την θέση αυτή ο ιερός Χρυσόστομος, εκτός άλλων, υπήρξε αυστηρός ασκητής και δεινός ερμηνευτής τής Αγίας Γραφής, όπως φαίνεται από τα πολλά συγγράμματά του.
Ο ιερός Χρυσόστομος κατά την διάρκεια της πατριαρχείας του, υπήρξε ελεγκτής κάθε παρανομίας και κακίας. Αυτό όμως έγινε αιτία να δημιουργήσει φοβερούς εχθρούς, και μάλιστα αυτήν την αυτοκράτειρα Ευδοξία, επειδή έλεγχε τις παρανομίες της. Αυτή μάλιστα, σε συνεργασία με τον τότε Πατριάρχη Αλεξαδρείας Θεόφιλο συγκάλεσε σύνοδο (παράνομη) από 36 επισκόπους (όλοι τους πνευματικά ύποπτοι και δυσαρεστημένοι από τον άγιο) στο χωριό Δρυς της Χαλκηδόνας και πέτυχε την καθαίρεση και εξορία τού Αγίου σε ένα χωριό τής Βιθυνίας.
Η απόφαση αυτή όμως, τόσο εξερέθισε τα πλήθη, ώστε αναγκάστηκε η ίδια η Ευδοξία να τον ανακαλέσει από την εξορία και να τον αποκαταστήσει στο θρόνο με άλλη συνοδική αθωωτική απόφαση. Αλλά λίγο αργότερα, η ασεβής αυτή αυτοκράτειρα, κατάφερε και πάλι να εξορίσει τον Άγιο (20 Ιουνίου 404) στην Κουκουσὸ της Αρμενίας και από εκεί στα Κόμανα, όπου μετά από πολλές κακουχίες και άλλες ταλαιπωρίες πέθανε το 407 μ.Χ.
Σε αυτό το σημείο θα σταθούμε λίγο στην συνήθεια την οποία είχε ο Άγιος σε κάθε διδαχή και κήρυγμά του να κατηγορεί τους φιλάργυρους, τους άρπαγες και τους αδικητές. Οι άρχοντες δε του τόπου, όσους από αυτούς έλεγχε η συνείδησή τους γόγγυζαν και κατηγορούσαν τον Άγιο, αλλά αυτός κανένα δεν κατηγορούσε εξ ονόματος. Εξ αιτίας δε αυτών των καυστικών διδαχών και κηρυγμάτων καθώς και της όλης ποιμαντικής δράσεως του Αγίου, οι κατήγοροί του συνωμότησαν, όπως προαναφέραμε, εναντίον του και με παράνομη σύνοδο κήρυξαν έκπτωτο από το θρόνο τον ιερό Χρυσόστομο και τον έστειλαν σε εξορία. Αυτό δε, δεν έγινε μόνο μια φορά αλλά πολλές.
Παρατηρούμε λοιπόν ότι η έκπτωση από τον θρόνο, οι εξορίες, τα καυστικά κηρύγματα ή ακόμη και οι δριμύτατες επιστολές και αλληλογραφίες των αρχιερέων και των ιερωμένων γενικά, ήταν τότε σύνηθες φαινόμενο. Και αναρωτιόμαστε, άραγε οι πιστοί τα χρόνια εκείνα δεν σκανδαλιζόταν; Πράγματι, αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Ασφαλώς και σκανδαλίζονταν αλλά σε έναν ασήμαντο βαθμό και όχι όπως σήμερα! Ίσως την εποχή του ιερού Χρυσοστόμου οι χριστιανοί να ήταν πιο δυνατοί και κραταιοί στην πίστη σε σχέση με την σημερινή χαλαρότητα που επικρατεί. Αν σκεφτούμε ότι ο ιερός Χρυσόστομος έκανε κήρυγμα από τον άμβωνα πάνω από δυο με τρεις ώρες και από κάτω τον άκουγαν με ευχαρίστηση, μπορούμε να καταλάβουμε ότι πρόκειται για εποχή κατά την οποία η πίστη όλων των χριστιανών ήταν πολύ θερμή.
Και σήμερα τι φταίει; Ένα μεγάλο ποσοστό διαστρεβλώσεως της αλήθειας γίνεται από τα μέσα μαζικής ενημερώσεως, γιατί μέσα από αυτά δεν εξομαλύνεται αλλά διογκώνεται, τις περισσότερες φορές με άσχημο τρόπο, η αλήθεια και τα γεγονότα. Πράγματι, σήμερα η εκκλησία κηρύσσει έναν αρχιερέα έκπτωτο από το θρόνο του και κλονίζεται η πίστη χιλιάδων χριστιανών. Αν υπήρχαν τα σημερινά μέσα ενημερώσεως εκείνες τις εποχές, του ιερού Χρυσοστόμου -ο οποίος ήταν Άγιος και εξηγήσαμε το γιατί καταδικάστηκε- αλλά και αν σήμερα υπήρχαν τόσοι σκανδαλώδεις κληρικοί όσοι τότε, τι θα γινόταν στο σώμα της εκκλησίας αλλά και στις καρδιές των χιλιάδων πιστών; Με τα σημερινά δεδομένα αυτό δεν θέλουμε καν να το σκεφτούμε!
Αυτό το οποίο εμείς οφείλουμε να κάνουμε σε κάθε περίσταση είναι να αντλούμε τα καλά στοιχεία και να τα κρατάμε για την ψυχή μας. Για ποιο λόγο, αν φταίνε οι άλλοι, να χάσουμε τον παράδεισο με την κατάκριση; (και οι ιερείς, εκτός του ότι είναι και όργανα του Θεού, είναι επίσης και άνθρωποι και θα αμαρτήσουν και θα μετανοήσουν). Πως γνωρίζουμε ότι αυτός ο κληρικός που είναι απατεώνας, μοιχός, πόρνος κάποια στιγμή δεν θα μετανοήσει και θα κερδίσει τον παράδεισο τη στιγμή που εμείς, που συνεχώς τον κατακρίνουμε, μπορεί να τον χάσουμε;
Δια τούτο λοιπόν πρέπει να είμαστε κραταιοί και δυνατοί στη πίστη και να μη σκανδαλιζόμαστε τόσο εύκολα, γιατί δεν γνωρίζουμε πάντοτε την πραγματική αλήθεια των πραγμάτων και των γεγονότων.
Πρέπει να τονιστεί το γεγονός δε, ότι χρόνια τώρα η εκκλησία κλυδωνίζεται και χειμάζεται, αλλά παρά ταύτα ο θρίαμβος αυτής είναι ασφαλής, διότι ο Ύψιστος λαμβάνει μέρος στους αγώνες, εξασφαλίζοντας την νίκη και την δόξα αυτής