ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ - ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ 1935

Διάγγελμα 1935 Τό διαγελμα τοῦτο ἀπηγγέλθη πρός τόν Ὀρθόδοξον Ἑλληνικόν λαόν ὑπό τοῦ πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου κατά τήν πανηγυρικήν λειτουργίαν κατά τήν Κυριακήν 13 Μαΐου 1935, εἰς τόν Ι. Ναόν τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, εἰς Κολωνόν, τήν ὁποίαν παρηκολούθησαν καί οἱ τρεῖς οὗτοι Μητροπολίται καί οἱ ὁποῖοι ἐνώπιον τοῦ πολυπληθοῦς ἐκκλησιάσματος ὡμολόγησαν τήν Ὀρθοδοξίαν καί ἀπεκήρυξαν τό σχίσμα. ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΩΝ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥ, ΠΡ. ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ & ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Πρός τόν εὐσεβῆ Ὀρθόδοξον Ἑλληνικόν λαόν Ἡ Πίστις τῶν Πατέρων ἡμῶν εἰς δοκιμασίαν. Οἱ ἐνεδρεύοντες ἔξωθέν των Ἐθνικῶν καί Ἐκκλησιαστικῶν προμαχώνων ἐχθροί, πολλοί καί πολυμήχανοι. Οἱ ἐπιβουλευόμενοι τόν πολύτιμον θησαυρόν τῆς Ἐθνικῆς καί θρησκευτικῆς ἡμῶν ἰδεολογίας, καί ἐποφθαλμιῶντες τόν τιμαλφῆ μαργαρίτην τῆς Ὀρθοδοξίας, πᾶσαν μετέρχονται δολιότητα καί μηχανήν, ὅπως ἐκπορθήσωσι τά ἀκαθαίρετα προπύργια τῆς Ἐθνικῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἡμῶν δόξης καί εὐκλείας. Ὑλισταί, Κομμουνισταί, Χιλιασταί, Θεοσοφισταί, Μασσῶνοι καί ποικιλώνυμοι ἄλλοι ἐξωτερικοί καί ἐσωτερικοί ἐχθροί, ὑπονομεύουσι τά ἀκαθαίρετα καί ἀρραγῆ πυργώματα τῆς Ἐθνικῆς καί Ἐκκλησιαστικῆς ἡμῶν ὑποστάσεως καί ἀκαταλύτου δυνάμεως. Οἱ θρασεῖς οὗτοι καί πολυμήχανοι ἐχθροί, κατώρθωσαν, χάριν εἰς τήν ἀνοχήν τοῦ Κράτους καί τήν ἀδράνειαν τῆς Ἐκκλησίας νά εἰσχωρήσουν εἰς ὄλας τάς τάξεις τῆς Ἐλληνικ'ἧς κοινωνίας. Προσπαθούσι δέ οἱ λυμεῶνες οὗτοι τῆς Ἐθνικῆς καί Ἐκκλησιαστικῆς ἡμῶν ἰδεολογίας, ὑπό τό πρόσχημα τῆς προόδου καί τῆς ἀτομικῆς ἐλευθερίας, νά διαφθείρωσι τήν Ἐθνικήν καί Ἐκκλησιαστικήν συνείδησιν τῆς Ἑλληνικῆς κοινωνίας. Ἐφ’ ᾧ καί κρούομεν τόν κώδωνα τοῦ κινδύνου. Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι πολῖται, ἀγρυπνεῖτε, καί φρυκτωρεῖτε ἐπί τῶν ἀδαμαντίνων ἐπάλξεων τοῦ Ἔθνους καί τῆς Ἐκκλησίας, ἴνα μή συλήσωσιν οἱ δολιόφρονες καί πολυτρόποι ἐχθροί τόν τιμαλφῆ θησαυρόν τῆς προγονικῆς ἡμῶν καί ἐνδόξου κληρονομίας. Μή ὀκνῆτε, μηδ' ἀποκάμητε φρουροῦντες καί φυλάσσοντες φυλακάς πρός ὑπεράσπισιν τῆς κινδυνευούσης Ὀρθοδόξου Πίστεως, καί τῶν πανταχόθεν ὑπονομευομένων Ἐθνικῶν παραδόσεων. Οἱ ἐχθροί πολλοί καί πολυμήχανοι. Τά τῆς Ἐκκλησίας θέσμια ἀφρούρητα, αἱ Ἐκκλησιαστικαί ἐπάλξεις ἀνυπεράσπιστοι, αἱ Ἐθνικαί παραδόσεις εἰς περιφρόνησιν, τά Ἐθνικά ἰδεώδη, ὑπό δίωξιν. Ἐξ ἀντιθέτου τά ψυχοφθόρα διδάγματα τῶν Ὑλιστῶν, καί τά ἀνατρεπτικά δόγματα τῶν Κομμουνιστῶν, μεθοδικά καί ἐπίμονα. Οἱ δηλητηριώδεις καί δραστικοί πλόκαμοι τῶν διαφόρων ἀντεθνικῶν καί ἀντιθρησκευτικῶν προπαγανδῶν, διεισδύουσι μέχρι τῆς καρδίας τοῦ Ἔθνους καί τῆς Ἐκκλησίας. Αἱ δηλητηριώδεις καί βρωμεραί ἀναθυμιάσεις τῆς ἀπιστίας, τῆς ὑλοφροσύνης καί τῆς ἐκλελυμένης ἡδυπαθείας, πληρούσι μέχρις ἀσφυξίας τήν ἀτμοσφαίραν τῆς Ἑλλάδος. Δυστυχῶς ἡ προβαλλομένη ἀντίστασις χλιαρά, ἡ ἄμυνα ὑπέρ τῶν Ἐκκλησιαστικῶν θεσμίων καί Ἐθνικῶν παραδόσεων ἄτονος καί ἄψυχος, ἡ ἀντίδρασις κατά τῶν νοσογόνων μικροβίων, τῶν διαβιβρωσκόντων τόν Ἐθνικόν καί Ἐκκλησιαστικόν ἡμῶν ὀργανισμόν, ἀνίσχυρος καί ἀνωφελής. Τούτου ἕνεκα, οἱ προμαχῶνες τῆς Ἐθνικῆς ἡμῶν ἰδεολογίας καί τά προπύργια τῆς Ὀρθοδοξίας, ἤρχισαν τό ἐν μετά τό ἄλλον νά ὑποχωροῦν, καί νά πίπτουν εἰς τήν χειμαρρώδη καί ἀκάθεκτον ὁρμήν τῶν πολεμίων. Οἱ ταχθέντες ἠγέται καί φρουροί διά τήν ἄμυναν τῶν Ἐθνικῶν καί Ἐκκλησιαστικῶν ἡμῶν παραδόσεων, λιποψυχοῦν καί δέν ἔχουν τό θάρρος καί τήν τόλμην κατά μέτωπον νά ἀντισταθοῦν. Ἡ ἀντίστασις καί ἡ ἄμυνα, δέν δύναται νά ἐπιτύχη ἄνευ ἐθνικοῦ παλμοῦ καί πίστεως εἰς τά ἰδανικά της πατρίδος καί τῆς θρησκείας. Ἀπαιτεῖται τό Ἐθνικόν καί θρησκευτικόν ἐκεῖνο ζώπυρον, ὅπερ, εἶχον καί οἱ Πατέρες ἡμῶν οἵτινες ἐδόξασαν Ἔθνος καί Ἐκκλησίαν. Δέον νά ἔχωσιν οἱ ἠγέται τοῦ Ἔθνους καί τῆς Ἐκκλησίας, τό Ἑλληνικόν δαιμόνιον καί τόν θρησκευτικόν ἐκεῖνον παλμόν, δί ὧν ἐμεγαλούργησεν ἡ Ὀρθόδοξος Ἑλληνική φυλή, ἀναγεννηθεῖσα εἰς τήν κολυμβήθραν τοῦ Ἑλληνοχριστιανικοῦ πολιτισμοῦ. Ναί, χρειάζεται πίστις εἰς τούς ἀγώνας, χρειάζεται ἠθικόν σθένος, ἀπαιτεῖται ψυχικόν θάρρος· ἡ σιδηρᾶ θέλησις, ἡ εὐψυχία, καί ἡ ἀκράδαντος ἐλπίς, εἶναι ἀπαραίτητα διά τήν ἐπιτυχίαν τοῦ ἀγῶνος. Ταῦτα πάντα εἶναι προσόντα, ἅτινα δημιουργεῖ ἡ πίστις εἰς τά ἰδανικά της Πατρίδος καί τῆς Θρησκείας. Ἀλλ’ οἱ ταχθέντες φρουροί ἐπί τῶν Ἐκκλησιαστικῶν ἐπάλξεων ἐλλείψει ἰσχυρᾶς πίστεως καί σθένους ἠθικοῦ, οὐ μόνον δέν προβάλλουσι τήν ἀπαιτουμένην ἀντίστασιν κατά τῶν πολεμίων, οὐ μόνον δέν ἐγείρουσι νέα προχώματα δυνάμενα νά ἀντιστοῦν εἰς τήν σύγχρονον πολεμικήν, ἀλλά καί ἐλαφρά ὅλως τῇ συνειδήσει, κρημνίζουν ὅσα παλαίμαχοι ἀγωνισταί ἤγειραν διά τῶν Ἐθνικῶν καί Ἐκκλησιαστικῶν ἡμῶν παραδόσεων. Ἀπόδειξις ἡ ἐσχάτως καθαιρεθεῖσα ἀκρόπολις τοῦ Πατροπαράδοτου ἡμερολογίου, ὅπερ, ὡς εἰς ἀκατάλυτος φραγμός, ἐχώριζεν αἰσθητῶς τούς Ὀρθοδόξους ἀπό τούς αἱρετικούς καί κακοδόξους. Τόν ἀμυντικόν τοῦτον προμαχώνα, πολλάκις ἐπεχείρησαν νά καταρρίψουν οἱ πολυμήχανοί της Ὀρθοδοξίας ἐχθροί, ἀλλά πρός κέντρα ἐλάκτισαν. Διότι ἀντιμετώπιζον πάντοτε τούς Αρχοντας καί Ταγούς τῆς Ἐκκλησίας, φρυκτωρούντας ἀνυστάκτως ἐπί τῶν ἀδαμαντίνων ἐπάλξεων τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὄντως οἱ θεηγόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας δέν ἠγνόουν καί οὗτοι τήν θεωρίαν κάθ’ ἥν τό Γρηγοριανόν ἡμερολόγιον ἐθεωρεῖτο δῆθεν τελειότερον χρονικῶς τοῦ Ἰουλιανοῦ. Οὔχ ἧττον ὅμως ὑπἐρἡσπἰζὁν τὁ Πατροπαράδοτον· διότι ἐσέβοντο τήν παράδοσιν τῶν 7 Οἰκουμενικῶν Συνόδων, καί τήν αἰωνόβιον πράξιν τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας. Κάθ’ ὅσον τό Ἰουλιανόν ἡμερολόγιον, συνδεθέν ὑπό τῶν Θεοφόρων Πατέρων τῆς 1ης Οἰκουμενικῆς Συνόδου μετά τοῦ Πασχαλίου Κανόνος, τοῦ Ὀρθοδόξου ἑορτολογίου καί τοῦ Κυριακοδρομίου ἀπετέλεσε τήν συνισταμένην τῆς Θείας λατρείας καί ἕνα ἑνωτικόν κρίκον τῆς καθόλου Ὀρθοδοξίας, καθώς καί ἕνα ἀκαθαίρετον Ὀρθόδοξον προμαχώνα κατά τῆς αἱρέσεως καί τῆς κακοδοξίας. Καί ὅμως τοῦτο τό ἀκαθαίρετον προπύργιον, κατεκρήμνισαν ἀμαχητί, ὄχι οἱ προαιώνιοι τῆς Ὀρθοδοξίας ἐχθροί, ἀλλ' οἱ ταχθέντες πρός περιφρούρησιν τούτου Ἐκκλησιαστικοί ἄρχοντες καί Ταγοί. Τούτου ἕνεκα, οἱ διοικοῦντες νῦν τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, διασπάσαντες τήν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας διά τῆς ἡμερολογιακῆς καινοτομίας, καί διαιρέσαντες τόν Ὀρθόδοξον Ἑλληνικόν λαόν εἰς δύο ἀντιθέτους ἡμερολογιακᾶς μερίδας, οὗ μόνον, ἠθέτησαν τήν Ἐκκλησιαστικήν Παράδοσιν, καθιερωθεῖσα ὑπό τῶν 7 Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί κυρωθείσαν ὑπό τῆς αἰωνοβίου πράξεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά ἔθιξαν καί τό Δόγμα τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Διο καί οἱ διοικοῦντες νῦν τήν Ἑλληνικήν Ἐκκλησίαν διά τῆς μονομεροῦς καί ἀντικανονικῆς καί ἀψυχολογήτου εἰσαγωγῆς τοῦ Γρηγοριανοῦ ἡμερολογίου, ἀπέσχισαν ἐαυτοὺς τοῦ καθόλου κορμοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας, καί ἐκήρυξαν ἑαυτούς κατ’ οὐσίαν σχισματικούς ἀπέναντί των Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, τῶν ἱσταμένων ἐπί τοῦ ἐδάφους τῶν 7 Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί τῶν Ὀρθοδόξων θεσμῶν καί παραδόσεων καί ἐπί τῶν Ἐκκλησιῶν Ἱεροσολύμων, Ἀντιοχείας, Σερβίας, Πολωνίας, τοῦ Ἁγίου Ὅρους, τοῦ Θεοβαδίστου Ὅρους Σινᾶ κλπ. Ὅτι δέ τό πρᾶγμα οὕτως ἔχει, τοῦτο ἐπιβεβαιοῖ καί ἡ ἐξ ἀρίστων Νομομαθῶν καί Θεολόγων Καθηγητῶν τοῦ Ἐθνικοῦ Πανεπιστημίου διορισθεῖσα πρός μελέτην τοῦ ἡμερολογιακοῦ ζητήματος Ἐπιτροπή, ἧς Μέλος ἐτύγχανε καί ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν ὡς Καθηγητής τότε τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας ἐν τῷ Ἐθνικῷ Πανεπιστημίῳ. Ἰδού τί ἐγνωμοδότησε περί τοῦ νέου ἡμερολογίου ἡ Ἐπιτροπή αὕτη: «Ἅπασαι αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι, ἄν καί αὐτοκέφαλοι εἰς τήν ἐσωτερικήν διοίκησιν αὐτῶν, οὔχ ἧττον ἐπειδή εἰσίν ἠνωμέναι πρός ἀλλήλας διά τῶν Δογμάτων καί τῶν Συνοδικῶν ὅρων καί κανόνων, δέν δύναται μία ἐπί μέρους Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία νά χωρισθῆ, καί νά ἀποδεχθῆ νέον Ἐκκλησιαστικόν ἡμερολόγιον, χωρίς νά λογισθῇ Σχισματική ἀπέναντί των ἄλλων». Ὅθεν, ἀφοῦ ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν διά τῆς ἰδίας αὐτοῦ ὑπογραφῆς, κηρύττει ἐαυτόν Σχισματικόν, τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων, ἵνα ἀποδείξωμεν, ὅτι οὗτος καί οἱ ὁμόφρονες αὐτῷ Ἀρχιερεῖς, κατέστησαν Σχισματικοί, ὡς διασπάσαντες τήν ἑνότητα τῆς Ὀρθοδοξίας διά τῆς ἡμερολογιακῆς καινοτομίας, καί διαιρέσαντες τήν Ἐκκλησιαστικήν καί Ἐθνικήν ψυχήν τοῦ Ὀρθοδόξου Ἑλληνικοῦ Λαοῦ; Αὐτός ὁ ἴδιος Μακαριώτατος, σχολιάζων εἰς μίαν πραγματείαν τοῦ περί τοῦ ἡμερολογίου, μίαν σχετικήν ἐπιστολήν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἱερεμίου τοῦ Β', λέγει τά ἑξῆς: «Ἡ ἐπιστολή αὕτη τοῦ Πατριάρχου, χαρακτηρίζει ὡς ἄριστα τήν θέσιν, ἥν εὐθύς κατέλαβεν ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἀπέναντί της Γρηγοριανῆς τροποποιήσεως τοῦ ἡμερολογίου, ἥτις θεωρεῖται ὑπ' Αὐτῆς ὡς μία των πολλῶν καινοτομιῶν τῆς πρεσβυτέρας Ρώμης, παγκόσμιον σκάνδαλον καί αὐθαίρετος καταπάτησις τῶν Συνοδικῶν Κανόνων καί Θεσμῶν». Ἐκτός των Κανονικῶν τούτων παραβάσεων, ὑπάρχουν καί σπουδαῖοι ἠθικοί λόγοι, τήν πηγήν ἔχοντες εἰς αὐτήν τήν Ἀρχιεπισκοπήν, οἱ ἐπιβάλλοντες τήν ἐκκαθάρισιν τοῦ Κλήρου παντός βαθμοῦ, διά τήν ἀνύψωσιν τῶν λειτουργῶν της Ἐκκλησίας, καί τήν ἀναστήλωσιν τοῦ γοήτρου τῆς Ὀρθοδόξου Ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας. Κατόπιν τούτων, ἐπαφίεμεν εἰς τόν Ὀρθόδοξον Ἑλληνικόν λαόν νά κρίνῃ κατά πόσον ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος, διαφωνῶν πρός ἐαυτόν, καί καταπατῶν τούς Ὀρθοδόξους θεσμούς καί ἱερούς Κανόνας, δύναται νά ἦ Πρόεδρος τῆς Ὀρθοδόξου Ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας, ἧς τό κυριώτερον γνώρισμα καί ἡ ἐνδοξοτέρα ἀποστολή τυγχάνει ἡ περιφρούρησις τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς καί Ἐθνικῆς Ἰδεολογίας. Ἡμεῖς ἀνέκαθεν διεφωνήσαμεν πρός τήν ἡμερολογιακήν ταύτην καινοτομίαν, ἀλλά συνεμορφώθημεν πρός τήν γνώμη τῆς πλειοψηφίας τῆς Ἱεραρχίας κατ' ἐκκλησιαστικήν οἰκονομίαν· τό μέν ἵνα ἀποφύγωμεν τό ἐκκλησιαστικόν σχῖσμα, τό δέ, διότι εἴχομεν τήν ἐλπίδα, ὅτι ἡ Ἱεραρχία πρός πρόληψιν τῆς διαιρέσεως τοῦ ποιμνίου της, θά ἔσπευδε νά ἐπανέλθῃ εἰς τήν Ὀρθόδοξον ἡμερολογιακήν τροχιάν. Ἀλλ' ἐπειδή τό σχῖσμα ἐδημιουργήθη καί ἄνευ ἡμῶν εἰς τούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας ὑπό τῶν Χριστιανῶν, διαιρεθέντων ἐξ αἰτίας τοῦ νέου ἡμερολογίου, ἡ δέ Ἱεραρχία μετά πάροδον δωδεκαετίας ὅλης, οὐ μόνον δέν ηὐδόκησε χάριν τῆς ἑνώσεως τοῦ ποιμνίου της καί τῆς εἰρηνεύσεως τῆς Ἐκκλησίας, νά ἐπαναφέρῃ τό Ὀρθόδοξον ἡμερολόγιον, ἀλλά καί κατεδίωξε τούς Παλαιοημερολογίτας. Διά τοῦτο προήχθημεν κάθ’ ὑπαγόρευσιν τῆς συνειδήσεως ἡμῶν, νά δηλώσωμεν εἰς τόν Μακαριώτατον Ἀρχιεπίσκοπον, ὅτι κόπτομεν πᾶσαν ἐπικοινωνίαν μέτ’ Αὐτοῦ, ὡς σχισματικοῦ κατά τήν ἰδίαν ὁμολογίαν αὐτοῦ, ποιούμεθα δέ θερμήν ἔκκλησιν πρός τήν μερίδα τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ τοῦ ἀποδεχθέντος τό νέον ἡμερολόγιον ἐπί καλῇ τῇ πίστει, ὅτι τοῦτο δέν προσκρούει πρός τήν Ὀρθοδοξίαν, ὡς ἐπιπολαίως διεκήρυξεν ὁ καινοτόμος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν, ὅπως ἀποκηρύξωσι καί οὗτοι τό Γρηγοριανόν ἡμερολόγιον, ὡς ἀντορθόδοξον, καί διασαλπίσωμεν εἰς τόν Σχισματικόν Ἀρχιεπίσκοπον τά ρήματα τοῦ σοφοῦ Βρυένιου: «Οὐκ ἀρνησόμεθά Σε φίλη Ὀρθοδοξία, οὐ ψευσόμεθά Σε Πατροπαράδοτον σέβας, οὐκ ἀφιστάμεθά Σου Μῆτερ Εὐσέβεια, ἐν Σοῖ ἐγεννήθημεν, ἐν Σοῖ ζῶμεν, καί ἐν Σοῖ κοιμηθησόμεθα. Εἰ δέ καλέση καιρός, καί μυριάκις ὑπέρ Σου τεθνηξόμεθα». † Ὁ Δημητριάδος Γερμανός † Ὁ Πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομος † Ὁ Ζακύνθου Χρυσόστομος