ΡΩΣΟΙ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ


Ἀντώνιος  Μάρκου.
Ταχυδρομικόν Γραφεῖον Μάνδρας  Ἀττικῆς.
Τ.Κ. 19600.
Τηλ. 210 55 51 022.

Μάνδρα , 15η/28η Ἰουλίου  2009. 
                                    Μνήμη  ἁγ. Μάρτυρος Κηρύκου. 

Συνοδείαν  Γέροντος  Πέτρου.
Ἱερόν Ἡσυχαστήριον  Ζωοδ. Πηγῆς,
Κατουνάκια Ἁγίου  Ὄρους.

Ὁσιώτατε  Γέροντα Πέτρο  μετά  τῆς  τιμίας  συνοδείας  σας, Εὐλογεῖτε.
            Μετά τήν  σημερινή  τηλεφωνική    ἐπικοινωνία  μας, θά  προσπα-θήσω  καί  γραπτῶς  νά  ἀπαντήσω  στό  ἐρώτημά  σας, ἄν  καί  κατά  πόσον    ὁμάδα  τοῦ  «Ἐπισκόπου  Ἁγίου  Φραγκίσκου»  Ἀντωνίου  εἶναι  Ὀρθόδοξη   μή. 
            Κατ’ ἀρχήν  θά  πρέπει  νά  ἀπαντηθεῖ  τό  ἐρώτημα,  τι  ἦταν  ἀπ’ ἀρχῆς    Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  (ΡΟΕΔ), ὥστε  νά  κατανοηθεῖ    σημερινή  κανονική  κατάσταση  τῶν  διαφόρων  ὁμάδων – «Συνόδων» πού  προέκυψαν  μετά  τήν  διάλυσή  της, καθώς  ἐπίσης  καί  τοῦ  εὑρύτερου Φλωρινικοῦ  χώρου, ὁ  ὁποῖος  ἔλκει  τήν  διαδοχή  ἀπό  αὐτήν.
            Τά  στοιχεῖα  πού  ὑπάρχουν  ἀποδεικνύουν, ὅτι  ἡ ΡΟΕΔ  εἶναι  ἕνα  δημιούργημα  πολιτικῆς  σκοπιμότητος. Προέκυψε  ἐπειδή    ἱδρυτής  της, φιλομοναρχικός Μητροπ. Κιέβου Ἀντώνιος  (Κραποβίτσκυ,  + 1936), ἀπέτυχε  νά  ἐκλεγεῖ  Πατριάρχης  Μόσχας  τό  1917  (ἐνῶ  εἶχε  ἐξασφα-λίσει  τίς  ψήφους  τῶν  περισσοτέρων μελῶν τῆς  Πανρωσικῆς Συνόδου, διότι    ἐκλογή  ἔγινε  μέ  κλήρο)  καί  ὑποχρεώθηκε  νά  διαφύγει  στή  Δύση, ὅπου  ὀργάνωσε  τήν  ΡΟΕΔ  καί  ἐργάσθηκε  γιά  τήν  παλινόρθωση  τῆς  Δυναστείας  τῶν  Ρωμανώφ  στή  Ρωσία.
            Τό  σχίσμα  στή  Ρωσική  Ἐκκλησία κυοφορήθηκε  ἤδη  ἀπό  τό  1917, ἔτος  συγκλήσεως  τῆς  τοπικῆς Πανρωσικῆς  Συνόδου. Ἡ  Σύνοδος  συγκλήθηκε  τήν  15η  Αὐγούστου  1917  στή  Μόσχα,  στόν  Καθεδρικό  Ναό  Κοιμ. Θεοτόκου  Κρεμλίνου,  ὑπό  τήν  προεδρία  τοῦ  ἔχοντος  τά  πρεσβεία  Μητροπ. Κιέβου  Βλαδιμήρου (Ἱερομάρτυρος, + 1918).   Ἀσχολήθηκε  μεταξύ  ἄλλων  καί  μέ  τό  θέμα  τῆς  ἀνασυστάσεως    μή  τοῦ  Πατριαρχείου, τό  ὁποῖο  εἶχε  καταργηθεῖ  ἀπό  τόν  Μεγάλο  Πέτρο  (1721).
            Τίς  μακρές  συζητήσεις ἐπίσπευσαν  οἱ  ραδγαῖες  πολιτικές  ἐξελίξεις, ἡ  Ὀκτωβριανή – δηλαδή - Ἐπανάσταση  τῶν  Μπολσεβίκων  καί    ἐπικράτηση  τοῦ  Λένιν. Κατά  τήν κρίσιμη  ψηφοφορία  τῆς  30ης  Ὀκτωβρίου  1917, ἐπί 317  παρόντων  μελῶν, ψήφισαν  265, ἀπό  τούς  ὁποίους  141  ὑπέρ  καί  112  κατά  τῆς  ἐπανιδρύσεως  τοῦ  Πατριαρχείου.  Στή  συνέχεια    Σύνοδος  προχώρησε  σέ  ἐκλογή  Πατριάρχου, μέ  πρόταση  τοῦ Καθηγητοῦ  Σοκόλωφ. Κατά  τήν  ψηφοφορία  ἔλαβαν ὁ  Ἀρχιεπίσκοπος  Χαρκόβου  Ἀντώνιος  101  ψήφους, ὁ  Ἀρχιεπίσκοπος  Νόβγκοροντ  Ἀρσένιος   27  καί    Μητροπολίτης  Κρουτίτσης  Τύχων  25.   
              τελική  ἐκλογή  ἔγινε  μέ  κλῆρο, ἐνώπιον  τῆς  Εἰκόνος  τῆς  Παναγίας  τοῦ  Βλαδιμήρ. Ἐκλεκτός  τοῦ  θελήματος  τοῦ  Θεοῦ  δέν  ἦταν    ἐκλεκτός  τοῦ  σώματος  τῆς  Συνόδου  Ἀρχιεπίσκοπος  Ἀντώνιος, ἀλλά    Μητροπολίτης  Τύχων.  Ὅπως  γράφτηκε  χαρακτηριστικά, "δέν  ἐξελέ-γη    "ἐξυπνότερος" Ἀρχιεπίσκοπος Ἀντώνιος, οὔτε  ὁ "αὐστηρότερος" Ἀρχιεπίσκοπος Ἀρσένιος, ἀλλά    "μετριοπαθής"  καί "εὐγενής" Μητροπο-λίτης Τύχων" (ἀπό  τόν  Βίο  τοῦ  Ἱερομάρτυρος  Βίκτωρος  Ἐπισκόπου Βιάτκας, + 1934). Ἀναδείχθηκε  Πατριάρχης  Μόσχας  καί  πάσης Ρωσίας  μέ κλῆρο  πού  τράβηξε    γηραιός  Ἱερομόναχος  Ἀλέξιος  καί  παρέδωσε  στόν  προεδρεύοντα  Μητροπ. Κιέβου  Βλαδίμηρο. 
       Τύχων  ἐνθρονίσθηκε  στή  Μητρόπολη  τῆς  Ρωσικῆς Ὀρθο-δοξίας, τόν  Καθεδρικό  Ναό  Κοιμ. Θεοτόκου  Κρεμλίνου, τήν  29η  Νοεμβρίου  1917.
              ἐκλογή  τοῦ  Τύχωνος  δυσαρέστησε  τόν  Ἀρχιεπίσκοπο  Ἀντώνιο (τόν  ὁποῖο  πάντως    Πατριάρχης  Τύχων  προήγαγε  σέ  Μητροπολίτη  Κιέβου).     
              Τύχων  ἤθελε  τήν  Ρωσική  Ἐκκλησία  ἀπολύτως  ἀνεξάρτητη  ἀπό  τήν  Σοβιετική  Πολιτεία  καί  γι' αὐτό  δέν  ταυτίσθηκε    ἴδιος  σάν  πρόσωπο  καί  σάν  ἡγέτης  τῆς  Ἐκκλησίας  μέ  τόν  Τσαρισμό, ἀλλά  τήρησε  ἀποστάσεις  ἀπό  τήν  φιλομοναρχική  πλευρά  τῆς  ὁποίας  ἡγεῖτο    Μητροπ. Ἀντώνιος.
            Στή  συνέχεια    Μητροπ. Ἀντώνιος  διέφυγε  στή  Δύση. Τό  1921  μέ  τήν ἄδεια  τῆς  Γιουγκοσλαβικῆς  Κυβερνήσεως  καί  τήν ὑποστήριξη  τοῦ  Πατριαρχείου  Σερβίας, συγκάλεσε  στό  Κάρλοβιτς  τῆς  Σερβίας  Σύνοδο  τῶν  Ρώσων  Ἐπισκόπων  πού  εἶχαν  διαφύγει  στό  ἐξωτερικό (περίπου 20). Ἡ  Σύνοδος  αὐτή  εἶναι    ἱδρυτική  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλη-σίας  τῆς  Διασπορᾶς, ὑπάρχει  ὅμως  καί  μία  ἀπόφασή  της  πού  ἀποδεικνύει  τόν  πραγματικό  λόγο  τῆς  δημιουργίας  της ΡΟΕΔ.   Σύνοδος  τοῦ  Κάρλοβιτς  ἀποφάσισε  τήν  παλινόρθωση  τῆς  Δυναστείας  τῶν  Ρωμανώφ. Αὐτό  δέν  ἦταν  ἐκκλησιαστική, ἀλλά  πολιτική  ἀπόφαση. Μέ  τήν  ταύτισή  της    ΡΟΕΔ  μέ  τόν  Τσαρισμό, προκάλεσε  σταδικά  δύο  σχίσματα  στό  σῶμα  της. Ἀρχικά  ὁ Μητροπ. Παρισίων  Εὐλόγιος  ἀνεξαρτητοποιήθηκε  καί  τελικά  ὑπήχθηκε  στό  Πατριαρχεῖο  ΚΠόλεως (σήμερα  Ρωσική  Ἀρχιεπισκοπή  Δυτ. Εὐρώπης, ὑπαγομένη  στό  Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο  διά  τῆς  Μητροπόλεως  Γαλλίας). Στή συνέχεια    Μητροπ.  Ἀμερικῆς  Πλάτων  ἑνώθηκε  μέ  τό  Σοβιετοποιημένο  (πλέον)  Πατριαρχεῖο  Μόσχας (ὑπό  τόν  Μητροπολίτη  καί  ἔπειτα  Πατριάρχη Σέργιο)  καί  ἔτσι  δημιουργήθηκε    «Ὀρθόδοξη  Ἐκκλησία  τῆς  Ἀμερικῆς» (σήμερα  ὑπό  τόν  Μητροπ. Ἰωνᾶ), τῆς  ὁποίας  τό  αὐτοκέφαλο  δέν  ἀναγνωρίζεται  μέν ἀπό  τά  Πατριαρχεῖα καί  τίς  τοπικές  Ἐκκλησίες, πλήν  τοῦ  Πατριαρχείου  Μόσχας, ἀλλά  ὑπάρχει  ἐκκλησιαστική  κοινωνία  μεταξύ τους.
              Μητροπ. Ἀντώνιος  μέχρι  τόν  θάνατό  του (1936), ἦταν  σέ  κοινωνία  μέ  ὅλα  τά  Πατριαρχεῖα  καί  τῆς  τοπικές  Ἐκκλησίες, ἐκτός  τοῦ  Πατριαρχείου  Μόσχας.  Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι ὁ  δεύτερος  στήν  ἱεραρχία  τῆς  ΡΟΕΔ  Ἀρχιεπίσκοπος  Κίσενεφ Ἀναστάσιος, ἔπειτα  Μητροπολίτης, συμμετεῖχε  στό  Πανορθόδοξο  Συνέδριο  τοῦ  1923 ὑπό  τόν  Μελέτιο  Μεταξάκη  καί  τό  1934  χειροτόνησε  τόν  Πατριάρχη  Ἱεροσολύμων  Τιμόθεο. 
            Μετά  τόν  θάνατο  τοῦ  Μητροπ. Ἀντωνίου (1936), ὁ  διάδοχός  του  Μητροπ. Ἀναστάσιος, συνέχισε  μέχρι  τόν  θάνατό  του  (1965)  τήν  ἐκκλησιαστική κοινωνία  ὅπως  προηγουμένως. Ἡ  κατάσταση ἄλλαξε  τό  1965, ἐπί  Μητροπ. Φιλαρέτου, ὅταν  τό  Πατριαρχεῖο  ΚΠόλεως, πιεζόμενο  ἀπό  τό  Σοβιετοποιημένο  Πατριαρχεῖο  Μόσχας, διέκοψε  κοινωνία  μέ  τήν  ΡΟΕΔ, ἀναγκάζοντας  καί  τά  λοιπά  Πατριαρχεῖα  καί  τίς  τοπικές  Ἐκκλησίες  νά  κάνουν  τό  ἴδιο. Μέ  τήν  ἀπόφαση  αὐτή  δέν συμμο-ρφώθηκαν τά  Πατριαρχεῖα  Ἱεροσολύμων  καί  Σερβίας, τά  ὁποῖα  συνέχισαν  νά  ἔχουν  κοινωνία  μέ  τήν  ΡΟΕΔ, μέχρι  καί τῶν  ἡμερῶν  τοῦ  Μητροπ. Λαύρου. (Τό  1981  λ. χ., κατά  τήν  ἀνακομιδή  τῆς  Νεομά-ρτυρος  Μεγ. Δουκίσσης  Ἐλισάβετ  στά  Ἱεροσόλυμα, Ἀρχιερεῖς  τοῦ  Πατριαρχείου  Ἱεροσολύμων  συγχοροστάτησαν  μέ  Ἀρχιερεῖς  τῆς  ΡΟΕΔ).
            Ἀπό  τά  προηγούμενα  προκύπτει, ὅτι    Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  δημιουργήθηκε  ἀπό  πολιτική  σκοπιμότητα  καί  ὄχι  λόγῳ  ὁμολογιακῶν - ἐκκλησιολογικῶν    καί  κανονικῶν  ἐκκλησιαστικῶν  θεμάτων. Γιά  τόν  λόγο  αὐτό, μετά  τήν  πτώση  τοῦ  κομμουνιστικοῦ  καθεστώτος  (1989), ἐπί  Μητροπ. Λαύρου,  ἑνώθηκε  μέ  τό  Πατριαρχεῖο  Μόσχας  ὑπό  τόν  Πατριάρχη  Ἀλέξιο  Β’. 
            Σχετικά  μέ  τό  θέμα  τοῦ  Ἡμερολογίου, ἡ  ΡΟΕΔ  σεβάσθηκε  μέν  τήν  ἑορτολογική  παράδοση  τῆς  Ὀρθοδοξίας, δηλαδή  τό  Παλαιό  Ἡμερολόγιο, ἀλλά  ἀνέχθηκε  στούς  κόλπους  της  ἐνορίες - ἀκόμη  καί  Ἐπισκόπους – πού χρησιμοποιοῦσαν  τό  Νέο  Ἡμερολόγιο (ἕνας  ἀπό  τούς  Ἐπισκόπους αὐτούς  ἦταν    Ρουμάνος  Θεόφιλος  Ἰονέσκου). Ἀνέχθηκε  ἐπίσης  καί  Οἰκουμενιστές  Ἐπισκόπους, ὅπως  τόν  Ἀρχιε-πίσκοπο  Γενεύης  καί  Δυτ. Εὐρώπης  Ἀντώνιο. 
            Εἶναι  ἄξιο  σημειώσεως ὅτι  τό  1994,  ἐπί  Μητροπ. Βιταλίου, ἡ  ΡΟΕΔ  ἑνώθηκε  μέ  τούς  Ἐνισταμένους  τοῦ  «Μητροπ. Ὠρωποῦ» Κυπριανοῦ, ἀποδεχόμενη  τήν  ἐκκλησιολογία  του  (περί  ἀκρίτων  αἱρετικῶν,  τῶν  ὁποίων  τά  Μυστήρια  εἶναι  ἔγκυρα).
            Παρά  τήν  κατάσταση  αὐτή, λόγῳ  ἀνεπαρκούς  ἐνημερώσεως, Ὀρθόδοξοι  τόσο  στή  Ρωσία, ὅσο  καί  στήν  Ἑλλάδα, θεωροῦσαν  τήν  ΡΟΕΔ  σάν  τήν «χρυσή  ἐλπίδα  τῆς  Ὀρθοδοξίας» (κατά  τήν  ἔκφραση  τοῦ  Ὁμολογητοῦ  Μοναχοῦ  καί Θεολόγου  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν  Ἐπιφανίου  Τσέρνωφ, + 1994). Εἶναι  χαρακτηριστικό, ὅτι  τό  1934  οἱ  τότε  ὑπεύθυνοι  τῆς  Κοινότητος  τῶν  Γ.Ο.Χ.  ἀπευθύνθηκαν  στόν  Μητροπ. Ἀντώνιο  γιά  τήν  χειροτονία  Ἐπισκόπων, κάτι  πού  τότε  δέν  ἐπετεύχθηκε. 
            Ἀπό  τά  προηγούμενα  προκύπτει, ὅτι    Ρωσική Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  δέν  ὑπῆρξε  ποτέ  Ὀρθόδοξη, μέ  τήν  ἔννοια  τῆς  Ὀρθοδοξίας  ὅπως  αὐτή  ὁρίζεται  μετά  τό  Νεοημερολογιτικό  Σχίσμα  τοῦ  1924. Ἦταν  ἕνα  σχισματικό  πρός  τήν  ἐπίσημη  Ρωσική  Ἐκκλησία  σῶμα, σέ  πλήρη  κοινωνία  μέ  τίς  Οἰκουμενιστικές  τοπικές  «Ἐκκλησίες», Νεοημερολογιτικές  καί  Παλαιοημερολο-γιτικές, καί  ὅταν  ἤρθησαν  οἱ  πολιτικές  διαφορές  της  μέ  τήν  μητέρα  «Ἐκκλησία» τῆς Ρωσίας, ἑνώθηκε  μαζί  της.
            Χαρακτηριστική  τῆς  ὁμολογιακῆς καταστάσεως  τῆς  ΡΟΕΔ  εἶναι    περίπτωση  τοῦ  Μοναχοῦ  καί  Θεολόγου  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν  π. Ἐπιφανίου  Τσέρνωφ.  Ἐπιτρέψετε  νά  ἀναφερθῶ  σ’ αὐτόν  μέ  κάθε  δυνατή  συντομία.
          Ὁ κατά κόσμον Ἀλέξανδρος Ἀντρέγιεβιτς   Τσέρνωφ   γεννήθηκε  τό 1909  στήν  περιοχή  τοῦ  Ροστώφ, σέ  οἰκογένεια  Κοζάκων. Ὁ  πατέρας  του  ἦταν  ἀξιωματικός  τοῦ  Ρωσικοῦ  Στρατοῦ  καί  ὑπηρετοῦσε  στήν  Αὐτοκρατορική  Αὐλή.    Ἐπανάσταση  τοῦ  1917  (κατά  τήν  ὁποία  σκοτώθηκε  ὁ πατέρας  του),  τόν  βρῆκε  ἐσωτερικό  σπουδαστή  στή  Στρατιωτική  Σχολή  τοῦ  Νοβοχερκάσκ. Τό  1919, κατά  τόν  Ρωσικό  Ἐμφύλιο  Πόλεμο, ἡ  Σχολή  ἀκολούθησε  τά  ἀντικομμουνιστικά, λεγόνενα λευκά,  στρατεύματα μέχρι  τά  Ρωσικά  παράλια  τοῦ  Εὐξείνου  Πόντου. Ἀπό  ἐκεῖ  μέ  πλοῖο  μέσῳ  ΚΠόλεως  καί  Κύπρου  πῆγαν  στήν  Ἀλεξάνδρεια, ὅπου    νεαρός  Ἀλέξανδρος  νοσηλεύθηκε  σέ  νοσοκομεῖο, διότι  στήν  ΚΠολη  εἶχε  προσβληθεῖ  ἀπό  τύφο.
            Ὅπως    ἴδιος  ἀνέφερε  στόν  γράφοντα  τό  1980, στήν  Αἰγυ-πτιακή  ἔρημο  ὅπου  εἶχε  κατασκηνώσει    Σχολή,  γεννήθηκε  στή  νεανική  ψυχή  του    ἐπιθυμία  τοῦ  μοναχικοῦ  βίου.  Τό  1922    Σχολή  στεγάστηκε  στό  Ρωσικό  Προξενεῖο  τῆς  Σμύρνης  καί  ὅταν  τό  Προξενεῖο  πυρπολήθηκε  ἀπό  Σοβιετικούς  πράκτορες, ὁ  Ἀλέξανδρος  μαζί  μέ  ἄλλους  σπουδαστές κατέφυγε  στή  Βουλγαρία. Ἐκεῖ  φοίτησε  στό  Ρωσικό  Σχολεῖο  τῆς  Βάρνας.   Τό  1927  γνώρισε  τόν  διαπρεπή  Ἀρχιεπίσκοπο  Θεοφάνη  τῆς  Πολτάβας (+ 1940), Πνευματικό  τῆς  Τσαρικῆς  Οἰκογενείας, μέ  τόν  ὁποῖο  συνδέθηκε  πνευματικά.
     Τό  1929  ἐγκαταστάθηκε  στή  Σόφια  καί  φοίτησε  διαδοχικά  στή  Βουλγαρική  Στρατιωτική  Ἀκαδημία  καί  στό  Πανεπιστήμιο  τῆς  Σόφιας, ὅπου  σπούδασε  Ἱστορία - Φιλολογία  καί  Θεολογία.  Τό  1932    ἀρχιεπ. Θεοφάνης  μετανάστευσε  στή  Γαλλία, ἀλλά  μέ  εὐλογία  του    Ἀλέξανδρος  ἔμεινε  στή  Βουλγαρία  καί ἐργάσθηκε  σάν  Καθηγητής  στό  Πλέβεν. 
            Τό  1945, ὅταν    Ἑρυθρός  Στρατός  "ἀπελευθέρωσε"  τήν  Βουλγαρία,  συνελήφθη καί  ὁδηγήθηκε  στή  Σοβιετική  Ἕνωση, ὅπου  φυλακίσθηκε  στίς  φυλακές  Butyrskaya  καί  Lefortov  τῆς  Μόσχας. Στή  συνέχεια  καταδικάσθηκε  σέ  10  χρόνια  ἐγκλεισμό  στό  Στρατόπεδο  τοῦ  Κίροβογκραντ.  Ὅταν  υἱοθέτησε τόν  "κανόνα  τῆς  σιωπῆς", γιά  νά  ἀντιμετωπίσει  τά  βασανιστήρια  τῶν  δεσμοφυλάκων  του,  νοσηλεύθηκε  στό  Ψυχιατρικό  Τμῆμα  τῆς  φυλακῆς  του, ὡς  διανοητικά  διαταρα-γμένος!  Τό  1953,   ὅταν  δόθηκε  ἀμνηστία, δέν  ἀπελευθερώθηκε, ἀλλά  κρατήθηκε  μέχρι  τό  1955, παρά  τήν  πολύ  κακή  κατάσταση  τῆς  ὑγείας  του.
            Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι  κατά  τήν  διάρκεια  μιᾶς  δίκης  του, πάνω  στήν  ἕδρα  τοῦ  δικαστή, βρισκόταν  ἕνα  ἀπό  τά  τρία  μόλις  δακτυλογραφημένα  ἀντίγραφα  ἑνός  βιβλίου  του  γιά  τόν  ρόλο  τῶν  Σιωνιστῶν  στήν  Ἐπανάσταση  τοῦ  1917 !
            Τήν  Ἐκκλησία  τῶν  Κατακομβῶν  γνώρισε  τό  1948, κρατούμενος  σέ  στρατόπεδο. Μοναχός  ἔγινε  μετά  τήν  ἀπελευθέρωσή  του (τό  1955), στό  Κίεβο, ἀπό  Ἱερομονάχους  τῆς  δικαιοδοσίας  τοῦ  Ὁμολογητοῦ  Ἀρχιεπισκόπου  Γκλαζώφ  Πέτρου  (Λαντίγκιν, + 1957), μέ τό  ὄνομα  Ἀντώνιος. 
            Μετά  τήν  ἀπελευθέρωσή  του  ἔζησε  σέ  ἕνα  χωριό  τοῦ  Καυκάσου, ὅμως γιά  νά  ἀποφύγει  μία  νέα  σύλληψη,  μετακινοῦνταν  συνεχῶς  ἀπό  μέρος  σέ  μέρος. Ἔτσι,  μέσα στή  δικαιοδοσία  τοῦ  ἀρχιεπ. Πέτρου  (τόν  ὁποῖο  δέν  συνάντησε  ποτέ, διότι  κοιμήθηκε  τό  1957, ἐνῶ  ἀντίθετα  συνάντησε 100  περίπου  Ἱερεῖς),  δημιούργησε  πολλές  μυστι-κές  κοινότητες  Κατακομβιτῶν  πιστῶν. 
            Τό  1975  συνελήφθη  στό  Κίεβο  γιά  "παράμονη  ἐκκλησιαστική  δραστηριότητα"  καί  φυλακίσθηκε.  Τό  1978, ἀπελάθηκε  στή  Δύση  σάν  ἀλλοδαπός  ταραχοποιός!!!  (δέν  δέχτηκε  ποτέ  Σοβιετική  ταυτότητα    διαβατήριο), μετά  ἀπό  τρεῖς  ἀναφορές  του  στόν  τότε  Σοβιετικό  Ἡγέτη  Λ. Μπρέζνιεφ. Ἀρχικά  τοῦ  πρόσφερε  ἄσυλο    Ἐλβετία. Στή  συνέχεια  βρῆκε  ἄσυλο  στήν  Ἀγγλία, ὅπου κατά  τήν  περίοδο  1980 - 94, δημοσιοποίησε  κείμενα  καί  πληροφορίες  γιά  τήν  Ἐκκλησία  τῶν  Κατακομβῶν,  μεγάλης  ἱστορικῆς  καί  ἐκκλησιολογικῆς  σημασίας.
              Μοναχός  Ἐπιφάνιος, μετά  ἀπό  μία  συνέντευξή  του  στό  Περιοδικό  "The  Orthodox  Word",  ἔγινε  εὑρύτερα  γνωστός  στή  ΡΟΕΔ. Τό  1979  πέτυχε  νά  συναντήσει  τόν  τότε  Πρωθιεράρχη  της  Μητροπ. Φιλάρετο,  στή  Γαλλία, στή  Μονή  Λέσνα. Ὅπως  δήλωσε  χαρακτη-ριστικά    Μοναχός Ἐπιφάνιος  τό  1980  στόν  γράφοντα, γιά  τούς  πιστούς  τῶν  Κατακομβῶν    Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  ἦταν  "  χρυσή  ἐλπίδα"! Τό  ἴδιο  πίστευε  καί    ἴδιος  μέχρι  πού  συνάντησε τόν   Μητροπ. Φιλάρετο  καί  διαπίστωσε  τήν  πλήρη  διάσταση  ἀπόψεων  μεταξύ  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  Κατά κομβῶν  καί  τῆς  Ρωσικῆς Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς, στό  θέμα  τῆς  Ἐκκλησιολογίας - Ὁμολογίας. Πολύ  τόν  ἀπογοήτευσε  ἀκόμη    παρουσία  στή  Σύνοδο  τοῦ  Μητροπ. Φιλαρέτου  Οἰκουμενιστῶν  Ἐπισκόπων  (ὅπως  τοῦ  Ἀρχιεπισκόπου  Γενεύης  καί  Δυτ. Εὐρώπης  Ἀντωνίου)  καί    ἀνοχή  ἐνοριῶν  μέ  τό  Νέο Ἡμερολόγιο. 
            Στήν  ἴδια  ἐκκλησιαστική  δικαιοδοσία  πίστευε, ὅτι  ὑπῆρχαν  «μικρές  σπίθες  μέσα  στή  στάχτη», πιστοί – δηλαδή - ὅλων  τῶν  βαθμῶν, οἱ  ὁποῖοι  πρέσβευαν  τήν  Ὁμολογία  τῆς  Ἒκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν.
            Τό  Μεγάλο  καί  Ἀγγελικό  Σχῆμα  ἔλαβε    ἐνῶ  διέμενε στή  Νῆσο  τοῦ  Ἀνθρώπου, φιλοξενούμενος  τοῦ  Ἱερέως  Σίμωνος  Jensen,  ἀπό  τόν  Μητροπολίτη  Γ.Ο.Χ. Κιτίου  Ἐπιφάνιο  (+ 2005), μετονομασθείς  σέ  Ἐπιφάνιο. 
            Τό  1991, μετά  τήν  κατάρρευση  τοῦ  κομμουνιστικοῦ  καθεστῶτος,    Μοναχός  Ἐπιφάνιος ἐπέστρεψε  στή  Ρωσία, ὅπου  κοιμήθηκε  τήν  2α/15η  Νοεμβρίου  1994.  Ἐνταφιάσθηκε  στή  Σταυρούπολη τοῦ  Καυκά-σου, ὅπου  τιμᾶται  ὡς  Ὁμολογητής. 
            Στόν  Μοναχό  Ἐπιφάνιο  ὀφείλεται    ὑπαγωγή  στήν  Ἐκκλησία  Γ.Ο.Χ.  Ἑλλάδος  τῶν  Κοινοτήτων  Κατακομβιτῶν  τῶν  ὑπαγομένων  στόν  Ὁμολογητή  Ἀρχιεπίσκοπο Γκλαζώφ  Πέτρο  (Λαντίγκιν, + 1958).             Ἀπό  τήν  μή  Ὀρθόδοξη, λοιπόν, ΡΟΕΔ  δέχθηκαν  οἱ  Ἀκακιακοί – Αὐξεντιανοί  τό  1960  ἐπισκοπική  χειροτονία (τούς  ὀνομάζω  Ἀκακιακούς – Αὐξεντιανούς  διότι  κακῶς  ὀνομάζονται  Φλωρινικοί, ἀφοῦ    πρ. Φλωρίνης  δέν  ἄφησε  διαδόχους). Μάλιστα    χειροτονία  σέ  Ἐπίσκοπο  Ταλαντίου  τοῦ  ἀρχιμ. Ἀκακίου  Παππά  ἔγινε  ἀπό  τόν  Παλαιοη-μερολογίτη  Ἀρχιεπίσκοπο  Σικάγου  Σεραφείμ  (πού  ἦταν  σέ  κοινωνία  μέ  τίς  τοπικές  Οἰκουμενιστικές  «Ἐκκλησίες»)  καί  τόν  Νεοημερολογίτη  Ἐπίσκοπο  Θεόφιλο  Ἰονέσκου. Γιά  τοῦτο    διαδοχή  τοῦ  εὑρύτερου  Φλωρινικοῦ  χώρου  εἶναι  προβληματική  καί  ἀντιμετωπίζεται  ἀπό  τήν  Γνησία  Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία  ὡς  ἀπό  σχισματικῶν. 
            Καλό  εἶναι    Κληρικός  πού  σᾶς  ἐξυπηρετεῖ  νά  ἐπικοινωνήσει  μέ  τόν  ἡμέτερο  Κληρικό  στόν  Καναδᾶ, Ἱερέα  π. Μάρκο  Σμίθ, διότι  προέρχεται  ἀπό  τήν  δικαιοδοσία  τοῦ  Μητροπ. Βιταλίου  καί  ἀσφαλῶς  γνωρίζει  πολύ  καλά  τήν  κανονική  κατάσταση  τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς, ἀφοῦ  ἔγινε  δεκτός  στήν  Γνησία  Ὀρθόδοξο  Ἐκκλησία  διά  Μύρου  καί  Χειροθεσίας. 
            Σέ  ὅτι  ἀφορᾶ  τίς  ὁμάδες – δικαιοδοσίες  πού  δραστηριοποιοῦνται  στή  Ρωσία, ἡ  κατάσταση  εἶναι    ἀκόλουθη:
     Τήν  26.11/7.12.1977, 14  Ἱερομόναχοι  τῆς  Ἐκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν  προσλήφθηκαν  μυστικά  ἀπό  τόν     Μητροπ. Φιλάρετο, μετά  τόν  θάνατο  τοῦ  Ἐπισκόπου  τους  Ἀντωνίου  Galynsky – Mikhailo-vsky  (+ 1976· τήν  5/18.5. 1990, ἡ  Σύνοδος  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς  ἀναγνώρισε  τίς χειροτονίες τοῦ  Ἐπισκόπου  Ἀντωνίου). 
            Στίς  ἀρχές  τῆς  δεκαετίας  τοῦ  '80  ὑπήχθηκε  στό  Μητροπ.  Φιλά-ρετο,    Κατακομβίτης  Ἱερεύς  Νικήτας  Lekhan  τοῦ  Χαρκόβου.
            Τήν  5η/18η  Ἰανουαρίου  1981, ἕνας Κατακομβίτης Κληρικός, ὁ  ἀρχιμ.  Λάζαρος  Zhurbenko (+ 2005), προσλήφθηκε  μυστικά  ἀπό  τόν Ἀρχιεπίσκοπο  Γενεύης  καί  Δυτ.  Εὐρώπης  Ἀντώνιο,  τῆς  ΡΟΕΔ.  Τό  ἑπόμενο ἔτος  1982, ἕνας Κληρικός  τῆς  Ἐπισκοπῆς  Δυτ. Εὐρώπης, ὁ ἀρχιμ. Βαρνάβας  Prokofiev, χειροτονήθηκε  μυστικά  Ἐπίσκοπος  Καννῶν  καί  στάλθηκε  στή  Μόσχα, ὅπου  χειροτόνησε  μυστικά  τόν  ἀρχιμ. Λάζαρο  σέ  Ἐπίσκοπο  Ταμπώφ. 
     Τήν  1η/14η  Ὀκτωβρίου  1990, ἡ  Γραμματεία  τῆς  Συνόδου  τῆς  ΡΟΕΔ,  μέ  ἀνακοίνωσή  της  ἔριξε  ἀρκετό  φῶς  στά  γεγονότα  αὐτά. "Τό  1982    Σεβ. Ἀρχιεπ. Γενεύης  καί  Δυτ. Εὐρώπης  Ἀντώνιος  καί    Σεβ. Ἐπίσκοπος  Βερολίνου  καί  Γερμανίας  Μᾶρκος,  μετά  ἀπό  ἐντολή  τῆς  Ἀρχιερα-τικῆς  Συνόδου  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς, τέλεσαν  μυστικά  τήν  ἐπισκοπική  χειροτονία  τοῦ  Ἱερομονάχου  Βαρνάβα  Prokofiev, οὔτως  ὥστε  μέ  τήν  συνεργασία  τῶν  Ἱεραρχῶν  αὐτῶν  νά  ρυθμισθεῖ    ἐκκλησιαστική  ζωή  τῆς  Ὀρθοδόξου  Ἐκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν  στήν  Ρωσία. 
            Ἐπειδή  ἐξωτερικές  καταστάσεις  δέν  ἐπιτρέπουν  πλέον  νά  παραμείνουν  μυστικοί  Ἱεράρχες  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς, τόσο    Ἐπίσκοπος  Λάζαρος  στή  Ρωσία, ὅσο  καί    Ἐπίσκοπος  Βαρνάβας  στή  Γαλλία,    Ἀρχιερατική  Σύνοδος  τώρα  ἐπισήμως  διακηρύσσει  αὐτό  τό  γεγονός".
     Μέ  τόν  τρόπο  αὐτό    Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  ἐπενέβει  στά  Ρωσικά  ἐκκλησιαστικά  πράγματα, μή  ἀναγνωρίζοντας  τίς  χειροτονίες  τῆς  Κατακομβίτικης  Ὁμάδος  τῶν  Σεραφειμο-Γεννα-διτῶν.  
     Τό  1990    Ἐπίσκοπος  Λάζαρος  πῆγε  στή  Νέα  Ὑόρκη, ὅπου    χειροτονία του  ἀναγνωρίστηκε  ἀπό  τήν  ὑπό  τόν  Μητροπολίτη  Βιτάλιο Σύνοδο.    πρώτη  ἐνορία  πού  προσχώρησε  στή  δικαιοδοσία  τοῦ  Ἐπισκόπου  Λαζάρου  ἦταν  ἐκείνη  τῶν  ἁγ. Κωνσταντίνου  καί  Ἑλένης  Σούζνταλ, ὅπου  ἐφημέρευε    ἀρχιμ.  Βαλεντῖνος  Rusantsov.
     Στά τέλη  τῆς  δεκαετίας  τοῦ '80,    ἀρχιμ. Γουρίας  Pavlov,  τῆς  ὁμάδος  τῶν  Κατακομβιτῶν  πού  δέν  δέχονταν  ταυτότητες  τοῦ  Σοβιετικοῦ  Κράτους, προσχώρησε  στή  ΡΟΕΔ, ἡ  ὁποία  ἀποφάσισε  τήν  χειροτονία  του  σέ  Ἐπίσκοπο, γιά  τήν  διαποίμανση τῶν  ὁμάδων  αὐτῶν. Τό  1990, ὅταν  ἐπρόκειτο  νά  χειροτονηθεῖ  Ἐπίσκοπος  στή  Νέα  Ὑόρκη, κατηγορηματικά  ἀρνήθηκε  ὅταν  ἔμαθε  ὅτι  ὁ Ἐπίσκοπος  Λάζαρος  τοῦ  Ταμπώφ  ἐπρόκειτο  νά  εἶναι  μεταξύ  τῶν  χειροτονούντων. Τελικά  χειροτονήθηκε  Ἐπίσκοπος  Καζάν  στή  Μονή  Μεταμορφώσεως  Βοστώνης, ἀπό  Ἀρχιερεῖς  τῆς  ὑπό  τόν  Ἀρχιεπίσκοπο  Ἀθηνῶν  Αὐξέντιο  Φλωρινικῆς  Παλαιοημερολογιτικῆς  Παρατάξεως  τῆς  Ἑλλάδος. (Ἤδη  τό  1985  εἶχε  ἀποκοπεῖ  ἀπό  τήν  Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς    ὑπό  τόν  ἀρχιμ.  Παντελεήμονα  Μητρόπουλο  Μονή  Μεταμορφώσεως   Βοστώνης  καί  τό  πνευματικό  της  περιβάλλον, τῆς  ὁποίας    Ἀρχιεπίσκοπος  Αὐξέντιος  χειροτόνησε  Ἀρχιερεῖς, μέ  ἀποτέλεσμα  τήν  δημιουργία  τῆς  "Ἁγίας  Ὀρθοδόξου  Ἐκκλησίας  τῆς  Ἀμερικῆς - Holy  Orthodox  Church  of  America - HOCNA", σήμερα  ὑπό  τόν  Μητροπολίτη  Βοστώνης  Ἐφραίμ). 
     Τήν  8η/21η  Ἰουνίου  1990 - κατά  τήν  ἑορτή  τοῦ  ἁγ. Θεοδώρου, τοῦ  Φωτιστοῦ  τοῦ  Σούζνταλ -  οἱ  Ἀρχιερεῖς  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς Βερολίνου  Μᾶρκος, Μανχάταν  Ἰλαρίων  καί  Ταμπώφ  Λάζαρος, συλειτούργησαν  στό  Σούζνταλ.
            Τόν  Φεβρουάριο  τοῦ  1991    ἀρχιμ. Βαλεντῖνος  χειροτονήθηκε  σέ  Ἐπίσκοπο  Σούζνταλ καί  Βλαδιμήρ  στίς  Βρυξέλλες. 
     Πλέον  στή  Ρωσία, μετά  καί  τήν  χειροτονία  τοῦ  Ἐπισκόπου  Κουμ-πάν  Βενιαμίν,    δικαιοδοσία  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς  δρα-στηριοποιοῦνταν σάν  "Ἐλευθέρα  Ρωσική  Ὀρθόδοξος  Ἐκκλησία" ("Free  Russian  Ortho-dox Church")  καί πολλές  ἐνορίες  τοῦ  Πατριαρχείου  Μόσχας, καθώς  καί  Κοινότητες  τῆς  Ἐκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν,  προσχώρησαν  σ' αὐτήν.
            Πέτρα  σκανδάλου  γιά  τήν  ἐκκλησιαστική ἑνότητα  στή  Ρωσία  ἀποτέλεσαν: 
     Α. Ἡ  πρακτική  τοῦ  Ἀρχιεπισκόπου Γερμανίας  Μάρκου,    ὁποῖος  θεωροῦσε  τήν  Ρωσία  ἔδαφος  τῆς  Ἐπισκοπῆς  του  καί  προχώρησε  σέ  ἐνέργειες  διασπαστικές  τῆς  ἑνότητος, λ. χ.  χειροτόνησε  Ἱερέα  γιά  τήν  Ἁγία  Πετρούπολη  καί  ἄρχισε  συνομιλίες  μέ  τό  Πατριαρχεῖο  Μόσχας  γιά  τήν  ἕνωση  μεταξύ  Πατριαρχείου  καί  Διασπορᾶς,  οἱ  ὁποῖες  τελικά  εὐωδώθηκαν  ἐπί Πρωθιεραρχίας  τοῦ  Μητροπ. Λαύρου, προκαλῶντας  ὅμως σχίσμα στή  Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς. 
            Β. Ὁ  διορισμός  ἀπό  τήν  Σύνοδο  τοῦ  Ἐπισκόπου  Βαρνάβα  στή  θέση  τοῦ  Προϊσταμένου  τοῦ  Συνοδικοῦ  Μετοχίου  τῶν  ἁγ.  Μάρθας  καί  Μαρίας  στή  Μόσχα.    ἐπ. Βαρνάβας  συγκάλεσε  Ἱερατική  Σύναξη - συμμετεῖχαν  10   περίπου  κληρικοί - ἀγνοῶντας  τούς  ἄλλους  Ἐπισκόπους.  Τότε  ἐμφανίστηκαν  γιά  πρώτη  φορά  φασιστικά - ἀκροδεξιά  στοιχεῖα, ὅπως    ὀργάνωση  Pamyat.
            Γ. Τό  ποιόν  τοῦ  Ἐπισκόπου  Λαζάρου.    ἐπ.  Λάζαρος  ἄν  καί  προέρχοταν  ἀπό  τίς  Κατακόμβες, δέν  πέτυχε  νά  χειροτονηθεῖ  Ἱερεύς ἀπό  τρεῖς  Ἱεράρχες  τῶν  Κατακομβῶν  (συμπεριλαμβανομένου  καί  τοῦ  Ἐπισκόπου  Ἀντωνίου  Galinsky)  καί  τελικά  χειροτονήθηκε  ἀπό  τόν  Ἐπίσκοπο  Βενιαμίν  τοῦ  Ἰρκούτσκ, τοῦ  Πατριαρχείου  Μόσχας.  Στήν  Ἐκκλησία  τῶν  Κατακομβῶν  ἐπέστρεψε  ἕνα  χρόνο  μετά  στή  Σιβηρία  καί  ἐπιτέθηκε  μέ  σφοδρότητα  κατά  τοῦ  Ἐπισκόπου  Θεοδοσίου  Bahmetev.  Πολλοί  τόν  ἔχουν  κατηγορήσει  γιά  προδοσία  τῶν  Κατά-κομβῶν  στή  Σοβιετική  Μυστική  Ἀστυνομία. Κατά  τόν  Βλαδίμηρο  Moss,    Λάζαρος  σάν  Κληρικός  δέν  ἔγινε  δεκτός "τόσο  ἀπό  τούς  "μετριοπαθεῖς", ὅσο  καί  ἀπό  τούς  "ἐξτρεμιστές"  τῆς  Ἐκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν, τόσο  ἀπό  τόν  κλάδο  τῶν  Σεραφειμο - Γενναδιτῶν  ὑπό  τόν  Μητροπολίτη  Ἐπιφάνιο  Kaminsky, ὅσο  καί  ἀπό  τούς  Ματθαιϊκούς  ὑπό  τόν  Μεγαλόσχημο  Μοναχό  Ἐπιφάνιο  Chernov  καί  ἀπό  τούς  Ἀρνητές  Διαβατηρίων  πού  ἀντιπροσώπευε    ἀρχιμ. Γουρίας  Pavlov, ὁ  ὁποῖος  ὅταν  ἐπρόκειτο  νά  χειροτονηθεῖ  Ἐπίσκοπος  στή  Νέα  Ὑόρκη  τό  1990  ἀπό  τήν  Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς,  κατηγορηματικά  ἀρνήθηκε  ὅταν  ἔμαθε  ὅτι  ὁ Λάζαρος  ἐπρόκειτο  νά  εἶναι  μεταξύ  τῶν  χειροτονούντων".
     Τήν 14/27. 4. 1993 ὁ Ἐπίσκοπος  Λάζαρος  πληροφόρησε  τήν  Σύνοδο  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς, ὅτι "σύμφωνα  μέ  τό  Οὐκάζιο  ἀριθμ. 362, 7/20. 11. 1920  τοῦ  Πατριάρχου  Τύχωνος, οἱ  ἀποφάσεις  τῆς  Συνόδου  δέν  εἶναι  δεσμευτικές", χωρίς  ὅμως  νά  διακόψει  κοινωνία  μαζί  της.  Σέ  ἀπάντηση    Σύνοδος  "συνταξιοδότησε" τόν  Ἐπίσκοπο  Λάζαρο  καί  ἀποφάσισε  νά  μνημονεύεται  στή  Ρωσία    Μητροπ. Βιτάλιος, μέχρι  τήν  σύγκληση  Συνόδου  τῆς  Ἐλευθέρας  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας. 
            Τό  1993    Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  ἀπέσυρε  ἀπό  τήν  Ρωσία  τόν Ἐπίσκοπο  Καννῶν  Βαρνάβα. 
            Τό  1994  (8η/21η  Μαρτίου), ἡ  "Ἐλευθέρα  Ρωσική  Ὀρθόδοξος  Ἐκκλησία"  συγκάλεσε  Σύνοδο  στό  Σούζνταλ, ὅπου  μεταξύ  ἄλλων  ἀποφασίστηκε:
·          δημιουργία  μιᾶς  προσωρινῆς  Ἀνωτάτης  Ἐκκλησιαστικῆς  Διοικήσεως  στή  Ρωσία, μέχρι  τήν  σύγκληση  Συνόδου  τῆς  Ἐλευθέρας  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας.
·          ἐκλογή  καί  χειροτονία  Ἐπισκόπων·  καί
·          συνέχιση  τῆς  μνημονεύσεως  τοῦ  Μητροπ. Βιταλίου, σέ  ἔκφραση  ἐκτιμήσεως  πρός  τήν  Σύνοδο  καί  τό  πρόσωπό  του.
            Μετά  ἀπό  αὐτή  τήν  ἀπόφαση  χειροτονήθηκαν  οἱ  Ἐπίσκοποι  Θεόδωρος  τοῦ  Μπορισόβσκ, Σεραφείμ  τοῦ  Σουχούμι  καί Ἀγαθάγγελος  τῆς  Συμφερουπόλεως.
            Τόν  Μάϊο  τοῦ  1994    Σύνοδος  τῆς  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς  καταδίκασε  τίς  ἐνέργειες  αὐτές  χωρίς  νά  ἐπιβάλλει  ποινές  καί  χειροτόνησε  τόν  Ἱερομόναχο  Εὐτύχιο  Kurochkin  σέ  Ἐπίσκοπο  Ἰσίμ  καί  Σιβηρίας. 
     Τό  1995  δημιουργήθηκε  σχίσμα  στήν  Ἐλευθέρα  Ρωσική  Ὀρθόδοξη  Ἐκκλησία  καί  προέκυψε    δικαιοδοσία  τοῦ  Μητροπ. Βαλεντίνου  τοῦ  Σούζνταλ  καί    ὑπό  τήν  Ρωσικῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Διασπορᾶς  δικαιοδοσία  τοῦ  Ἀρχιεπισκόπου  Λαζάρου.   
     Σήμερα,  μετά  ἀπό  παλινδρομήσεις, ἀνακατατάξεις, καθαιρέσεις  καί  διαφοροποιήσεις, καθώς  καί  μετά τήν  ἕνωση  τῆς  ὑπό  τόν  Μητροπ. Λαύρο  ΡΟΕΔ  μέ  τό  Πατριαρχεῖο  Μόσχας, ὑπάρχουν  στή  Ρωσία  τά  ἀκόλουθα - ἐκτός  Πατριαρχείου  Μόσχας - ἐκκλησιαστικά  σχήματα, τά  ὁποῖα  ἀπαρτίζονται ὄχι  μόνον  ἀπό  Κληρικούς  καί  πιστούς  πού  προέρχονται  ἀπό  τήν  Ἐκκλησία  Κατακομβῶν, ἀλλά  καί  ἀπό συντηρητικούς καί  ἀντιφρονοῦντες πρός  τήν  γραμμή  τοῦ  Πατριαρχείου  Μόσχας, καθώς  καί  ἀπό  καθηρημένους  γιά  διαφόρους  λόγους  ἀπ’ αὐτό, ἀκόμη  καί  ἠθικούς. Σημειώνω, ὅτι  τά  στοιχεῖα  μπορεῖ  νά  ἔχουν  ἀλλάξει, διότι  οἱ  ἀνακατατάξεις  στίς  ὁμάδες  αὐτές  εἶναι  συνεχεῖς.

1. Ὁμάδες  πού  προέρχονται  ἀπό  τήν  ΡΟΕΔ
α. Ὁμάδα  τοῦ  Μητροπολίτου  Βιταλίου 
            Διέθετε   τρεῖς  Ἐπισκόπους  καί  35  περίπου Ἱερεῖς, μέ  περίπου  ἰσάριθμο  ἀριθμό   Ἐνοριῶν - Κοινοτήτων.
·        Ἐπίσκοπος  Μπέλσκ  καί  Μολδαβίας  Ἀντώνιος.
·        Ἐπίσκοπος  Βλαδιβοστόκ  καί  Ἄπω  Ἀνατολῆς  Ἀναστάσιος.
·        Ἐπίσκοπος  Σλαβιάνσκ  καί  Νοτίου  Ρωσίας  Βίκτωρ. 
            Καί  οἱ  τρεῖς  αὐτοί  Ἐπίσκοποι  χειροτονήθηκαν  μετά  τό  σχίσμα  στή ΡΟΕΔ. Δέν  ὑπάρχουν  στοιχεῖα  γιά  τήν  κατάσταση  μετά  τόν  θάνατο  τοῦ  Μητροπ. Βιταλίου. 

β.  Ὁμάδα  τοῦ Μητροπολίτου  Ἀγαθαγγέλου. 
            Συγκεντρώνει ὅσους  διαφωνοῦν  μέ  τήν  ἕνωση  τῆς  ΡΟΕΔ  μέ  τό  Πατριαρχεῖο  Μόσχας. Μέ  τήν  σύμπραξη  τῶν  Ἐνισταμένων  τοῦ «Μητροπ. Ὠρωποῦ» Κυπριανοῦ, ὁ  Ἐπίσκοπος  Συμφερουπόλεως Ἀγαθάγγελος  προχώρησε  σέ  χειροτονίες  Ἐπισκόπων  καί  συγκρότησε  Σύνοδο  (3 – 4  Ἀρχιερεῖς). Ὁμολογιακά - Ἐκκλησιολογικά  ταυτίζονται  μέ  τούς  Ἐνιστάμενους.

γ.  Ὁμάδα  τοῦ  Μητροπολίτου  Βαλεντίνου
            Πρόκειται  γιά  τό  μετά  τό  ἐσωτερικό σχίσμα  στή  ΡΟΕΔ  εὑρύ  ἐκκλησιαστικό  σχῆμα  τό  ὁποῖο  ἐμφανίζεται  ὡς  "Ρωσική Αὐτόνομος  Ὀρθόδοξος  Ἐκκλησία", τῆς  ὁποῖας  ἡγεῖται    Μητροπολίτης  Βαλεντῖνος  τοῦ  Σούζνταλ, μέ  Σύνοδο  10 Ἐπισκόπων.
·        Μητροπολίτης  Σούζνταλ  καί  Βλαδιμήρ  Βαλεντῖνος.
·        Ἀρχιεπίσκοπος  Μπορισόβσκ  καί  Σανῖνο  Θεόδωρος  (19.3.1994).
·        Ἀρχιεπίσκοπος  Σουχούμι  καί  Ἀμχαζίας  Σεραφείμ  (Κατακομβίτης  Ἐπίσκοπος,  πνευματικό  τέκνο  τοῦ  Ὁμολογητοῦ  Ἀρχιεπισκόπου  Γκλαζώφ  Πέτρου  Λαντίγκιν, + 1957).
·        Ἀρχιεπίσκοπος  Νταουγκάβπιλς  καί  Λιθουανίας  Βίκτωρ  (21.6.1995).
·        Ἀρχιεπίσκοπος  Γιαράνσκ  Ἀντώνιος  (Κατακομβίτης  Ἐπίσκοπος).
·        Ἐπίσκοπος  Σμίλι  Ἰλλαρίων  (Κατακομβίτης Ἐπίσκοπος στήν  Οὐκρανία).
·        Ἐπίσκοπος  Ὀρενμπούργκ  Τιμόθεος  (24.11.2000).
·        Ἐπίσκοπος Χαμπαρόβσκ  Ἀμβρόσιος  (26.11.2000).
·        Ἐπίσκοπος  Σουκχοντόλσκ  Γερόντιος  (24.2.2001).
·        Ἐπίσκοπος  Τοῦλα  καί  Μπριάνσκ  Εἰρήναρχος.
              δικαιοδοσία  τοῦ  Μητροπ. Βαλεντίνου, παρά  τόν  διωγμό  πού  ὑφίσταται,  ἐμφανίζεται  ὡς    πλέον  ὀργανωμένη  ὁμάδα  (Περιοδικό  Vetrograd, παρουσία  στό  Διαδύκτιο). Διαθέτει  περίπου  130  ἐνορίες  καί  πλέον  τῶν  100  Κοινοτήτων  Κατακομβιτῶν  πιστῶν.  Μάλιστα  ἐπενέβη  καί  στά  ἐκκλησιαστικά  πράγματα  τῆς  Ἀμερικῆς  μέ  τήν  χειροτονία  τοῦ  Ἀρχιεπισκόπου  Ντένεβρ  Κολοράντο  Γρηγορίου  (ὁ  ὁποῖος  στήν  συνέχεια  ἀποστασιοποιήθηκε  καί  ἤδη  δραστηριοποιεῖται  καί  στή  Βουλγαρία  μέ  4  Ἱερεῖς. Ἀπό  τήν  δικαιοδοσία  αὐτή  προσχώρησε  στή  Γνησία  Ὀρθόδοξο  Ἐκκλησία    Ἱερεύς  π. Πέτρος  ἀπό  τήν  Βραζιλία, γενόμενος  δεκτός  ἀπό  τόν  Σεβ. Μητροπ. Κήρυκο  διά  Βαπτίσματος  καί  Χειροτονίας  ὡς  προερχόμενος  ἀπό  τόν  Παπισμό). 
              δικαιοδοσία  αὐτή  ἀντιμετωπίζει  προβλήματα  μέ  τήν  ἐπανεμφάνιση  τῆς  αἱρέσεως  τῶν  Ὀνοματολατρῶν. Τελευταῖα  δύο  Ἐπίσκοποι  ἀποσπάσθηκαν, χειροτόνησαν  τρίτο  καί  δημιούργησαν  νέα «Σύνοδο».

δ.  Ὁμάδα τοῦ  Ἐπισκόπου Ἀλεξάνδρου    
            Διαθέτει  τρεῖς  Ἐπισκόπους  καί  20 - 25  Κοινότητες  Κατακο-μβιτῶν.    ἀριθμός  τῶν  Κληρικῶν  τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς  δέν  εἶναι  γνωστός.
·        Ἐπίσκοπος  Καζάν  Ἀλέξανδρος.
·        Ἐπίσκοπος Μπριάνσκ  Ἀρσένιος.
·        Ἐπίσκοπος  Ἀμβρόσιος  Καταμάτζε.
            Οἱ  δύο  πρῶτοι ἔχουν  καθαιρεθεῖ  ἀπό  Ρωσική  Ὀρθόδοξη  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  καί    τρίτος  εἶναι  πρ. Ἀρχιερεύς  τῆς  Ἐκκλησίας  τῆς  Γεωργίας.

ε.  Ὁμάδα  τοῦ  Ἀρχιεπισκόπου  Τύχωνος   
              ὁμάδα  αὐτή  προέκυψε  ἤδη  ζῶντος  τοῦ   Ἀρχιεπισκόπου  Λαζάρου  τοῦ  Ταμπώφ  (+ 2005), μέ  τήν  χειροτονία  ἀπό  τόν  Ἀρχι-επίσκοπο  Λάζαρο  καί  τόν Ἐπίσκοπο  Βενιαμίν  4  Ἐπισκόπων. Τήν  Ἱεραρχία  της  ἀποτελοῦν  οἱ  Ἀρχιερεῖς: 
·        Ἀρχιεπίσκοπος  Ὄμσκ  Τύχων·  καί    
·        Ἐπίσκοπος  Νόβγκοροντ  Διονύσιος.
            Κατά  πληροφορίες  ὑπάρχουν  καί  ἄλλοι  Ἀρχιερεῖς, οἱ  ὁποῖοι  δηλώνουν  ὅτι  ὑπάγονται  στόν  Μητροπ. Βιτάλιο, ἀλλά    τελευταῖος  δέν  τούς  ἀναγνωρίζει.  Δέν  ὑπάρχουν  στοιχεῖα  γιά  τόν  Κλῆρο  καί  τίς  ἐνορίες  τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς.  Βρίσκεται  σέ  ἐνεπίσημη  κοινωνία  μέ  τήν  Ἑλληνική  Παλαιοημερολογιτική  ὁμάδα  τοῦ  «Ἀρχιεπισκόπου» Χρυσο-στόμου  Κιούση.

2. Ὁμάδες  πού  προέρχονται  ἀπό  τίς  Κατακόμβες

α. Ἡ  ὁμάδα  τῶν  Σεραφειμο - Γενναδιτῶν.
            Πρόκειται  γιά  μία  μεγάλη  ὁμάδα  πού  προέρχεται ἀπό  τόν  Ἐπί-σκοπο  Σεραφείμ  Pozdiyev καί  τόν  Μητροπολίτη  Γεννάδιο  Sekach. Ἐπί  πρωθιεραρχίας  τοῦ  Μητροπ. Φιλαρέτου (+  1985), ἡ  Ρωσική  Ἐκκλησία τῆς  Διασπορᾶς  ἀρνήθηκε  νά  ἀναγνωρίσει τίς χειροτονίες   τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς. 
            Μέχρι  τό  2006  τόν  χῶρο  τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς  δραστηριοποιοῦνταν  6  Ἀρχιερεῖς:
·        Μητροπολίτης  Θεοδόσιος   Gumenikov (στόν  βόρειο  Καύκασο). 
·        Μητροπολίτης  Ἐπιφάνιος  Kaninsky (στήν  Λευκορωσία).
·        Ἀρχιεπίσκοπος  Βασίλειος  Biliak  (στά  Μετακαρπάθια).
·        Ἐπίσκοπος  Ἰωάννης  (στήν  Μόσχα).
·        Ἐπίσκοπος  Μωϋσῆς  (Κατακομβίτης  Ἐπίσκοπος). 
·        Ἐπίσκοπος  Δοσίθεος  (Κατακομβίτης  Ἐπίσκοπος).
            Τό  θέμα  τοῦ  666 - Bar  Code  προκάλε στίς  τάξεις  τῆς  ὁμάδας  αὐτῆς  σκάνδαλα  καί  διχοστασίες, μέ  ἀποτέλεσμα  τήν  δημιουργία  σχισμάτων  - νέων  ὁμάδων. 
1.      Ὁμάδα  τοῦ Μητροπολίτου  Ἐπιφανίου.
              Μητροπολίτης Ἐπιφάνιος Gumenikov καθαιρέθηκε  ἀπό  τόν  Μητροπολίτη  Θεοδόσιο  καί  δραστηριοποιεῖται συνεργαζόμενος μέ τόν Μτροπολίτη  Ραφαήλ  (ἀγνώστων  λοιπῶν  στοιχείων).  
2.      Ὁμάδα  τοῦ Μητροπολίτου  Θεοδοσίου.   Μητροπολίτης  Θεοδόσιος  Kaminsky  δραστηριοποιεῖται  μαζί  μέ  τόν   Ἐπίσκοπο  Βλαδίμηρο  (ἀγνώστων  λοιπῶν  στοιχείων).
3.      Ὁμάδα  τοῦ Ἀρχιεπισκόπου  Βασιλείου. Ὁ  Ἀρχιεπίσκοπος  Βασίλειος  τῶν  Μετακαρπαθίων  (Biliak)  δραστηριοποιεῖται  μέ  τούς  Ἐπισκό-πους  Λέβ  καί  Νικήτα  (ἀγνώστων  λοιπῶν  στοιχείων).
            Γιά  τούς  λοιπούς  Ἐπισκόπους  (Ἰωάννη, Μωϋσῆ  καί  Δοσίθεο)  δέν  ὑπάρχουν  πληροφορίες  γιά  τήν  τοποθέτησή  τους.
              ἀριθμός  τῶν  Κληρικῶν  καί  τῶν  Ἐνοριῶν  - Κοινοτήτων  τῶν  ὁμάδων  αὐτῶν  παραμένει  ἀπροσδιόριστος

β.    ὁμάδα τῶν  Ἀνδρεϊτῶν.
            Πρόκειται  γιά  μία  ἀκροδεξιά - ναζιστικῆς  κατευθύνσεως - ὁμάδα,  μέ ἔντονο  πολιτικό  χαρακτῆρα, ἡ  ὁποία  ἰσχυρίζεται  ὅτι  ἔχει  τήν  Ἀποστολική Διαδοχή  ἀπό  τόν   Ἀρχιεπίσκοπο  Ἀνδρέα  τῆς  Οὔφα  (+ 1937). Ἡ  ὁμάδα ὑποστηρίζει,  ὅτι  ἔχει 12  Ἐπισκόπους  (τόσο  τό  Πατριαρχεῖο Μόσχας, ὅσο  καί    Βλαδίμηρος  Moss, δέχονται  τήν  θέση  αὐτή), βεβαιωμένη  ὅμως εἶναι    παρουσία  τῶν  ἀκολούθων  δύο:
·        Ἀρχιεπίσκοπος  Γότθων  Ἀμβρόσιος  (Κόμης  φόν  Σίβερς).
·        Ἐπίσκοπος  Παν - Γερμανίας  Εὐάγριος  (Βαρῶνος  Ντένελν).
              ἀριθμός  τῶν  Κληρικῶν  καί  τῶν  Κοινοτήτων  τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς  παραμένει  ἀπροσδιόριστος  (κατά  πληροφορίες  οἱ  πιστοί  της  ἀνέρχονται  σέ  ἀρκετές  χιλιάδες). Ἀπό  πολλούς  συγχρόνους  μελετητές,    Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμβρόσιος  θεωρεῖται  ἀπό  τούς  πλέον  εἰδικούς  σέ  θέματα  τῆς  Ἐκκλησίας  τῶν  Κατακομβῶν.  Ἄλλοι   ἰσχυρίζονται, ὅτι  ἐργαζόταν  στά  ἀρχεῖα  τῆς  KGB  (ἀπό  ὅπου  πῆρε  τά  στοιχεῖα  πού  ἀφοροῦν  τήν  Ἐκκλησία  τῶν  Κατακομβῶν)  καί  εἶναι  αὐτοχειροτόνητος.

γ.    ὁμάδα  τοῦ  Ἐπισκόπου  Ἰσαάκ. 
              καθηρημένος  ἀπό  τούς  Σεραφειμο - Γενναδίτες  Ἐπίσκοπος  Ἰσαάκ  δραστηριοποιεῖται  στήν  Μόσχα.            ἀριθμός  τῶν  Κληρικῶν  καί  τῶν  Ἐνοριῶν - Κοινοτήτων  τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς  παραμένει  ἀπροσδιόριστος.

δ.    ὁμάδα  Galinsky 
            Πρόκειται  γιά  14  Ἱερομονάχους  οἱ  ὁποῖοι  μετά  τόν  θάνατο  τοῦ  Ἐπισκόπου  τους  Ἀντωνίου Galynsky - Mikhailovsky (+ 1976), προσλή-φθηκαν  μυστικά  ἀπό  τόν  τότε  Προκαθήμενο  τῆς   Ρ.Ο.Ε.Δ.  Μητροπ. Φιλάρετο.  Τήν  5/18.5. 1990, ἡ  Σύνοδος  τῆς  Ρωσική  Ἐκκλησία  τῆς  Διασπορᾶς  ἀναγνώρισε  τίς  χειροτονίες  τοῦ  Ἐπισκόπου  Ἀντωνίου. Μετά  τόν  θάνατο  τοῦ  Μητροπ.  Φιλαρέτου  (1985), οἱ  Ἱερομόναχοι  αὐτοί  παρέμειναν  ἀκέφαλοι.  Σήμερα  δέν  εἶναι  γνωστό  πόσοι  βρίσκονται  στήν  ζωή.    ἀριθμός  τῶν  Ἐνοριῶν - Κοινοτήτων  τῆς  ὁμάδος  αὐτῆς  δέν  εἶναι  γνωστός.

ε.  Οἱ  ἀρνητές  διαβατηρίων  
            Πρόκειται  γιά  μεγάλες  ὁμάδες  λαϊκῶν  καί  μοναχῶν, οἱ  ὁποῖοι  κατά  τήν  διάρκεια  τοῦ  Σοβιετικοῦ  καθεστῶτος  ἀρνήθηκαν  νά  παραλάβουν  πολιτική  ταυτότητα  (ἐπειδή  θεώρησαν, ὅτι    παραλαβή  ταυτότητας  ἀποτελοῦσε  ἀναγνώριση  τοῦ  ἀθεϊστικοῦ  καθεστῶτος), μέ  ἀποτέλεσμα  νά  ἀποκοποῦν  ἀπό  τήν  κοινωνία.    ἀριθμός  τῶν  κοινοτήτων  καί  τῶν  μελῶν  τους  παραμένει  ἄγνωστος. Μετά  τήν  πτώση  τοῦ  Σοβιετικοῦ  καθεστώτος, κάποιες  ὁμάδες  φιλομοναρχικῶν  πεποιηθήσεων, ἀρνήθηκαν  νά  παραλάβουν  ἀκόμη  καί  ταυτότητες  τῆς  Ρωσικῆς  Ὁμοσπονδίας!  ἐπειδή  δέν  ἔφεραν  τά  διακριτικά  τῶν  Τσάρων.

Γ. Οἱ  ὑπό  τήν  δικαιοδοσία  Παλαιοημερολογιτικῶν  Παρατάξεων  ὁμάδες 
            Οἱ  περισσότερες Παλαιοημερολογιτικές  Παρατάξεις  ἐπενέβησαν  στά  ἐκκλησιαστικά  πράγματα  τῆς  Ρωσίας.  Ὅπως  προκύπτει  ἀπό  τούς  ἐτήσιους  ἡμεροδείκτες  τῶν  παρατάξεων  αὐτῶν:
1.      Στή  Φλωρινική  Παράταξη  ὑπό  τόν  Ἀρχιεπίσκοπο  Μακάριο  ὑπάγονται  9  Κληρικοί, 9  Ναοί,  4  Μονές  καί  42  μοναχοί  καί  μοναχές  στήν  Ρωσία  καί   5  Κληρικοί  καί  3  Ναοί  στήν  Οὐκρανία.  Τελευταῖα  χειροτονήθηκε  γιά  τήν  Ρωσία    Ἐπίσκοπος  Ὀλύμπου  Νεκτάριος.
2.      Στή  Φλωρινική  Παράταξη  ὑπό  τόν  Ἀρχιεπίσκοπο  Χρυσόστομο  ὑπά-γονται  2  Ναοί  στήν  Ρωσία  καί  1  στήν  Γεωργία  καί  ἱσάριθμοι  Κληρικοί. 
3.      Στήν  "Ἁγία  Ὀρθόδοξη  Ἐκκλησία  τῆς  Βορείου  Ἀμερικῆς"  (HOCNA),  ὑπό τόν  Μητροπ.  Βοστώνης  Ἐφραίμ, ὑπάγονται  4  Ἐνορίες  στήν  Ρωσία, 4  στήν  Γεωργία, 1  στήν  Οὐκρανία  καί  μία  1  στήν  Λευκορωσία.
4.      Στήν  ὑπό  τόν  Μητροπολίτη  Ὠρωποῦ  καί  Φυλῆς  Κυπριανό  Σύνοδο  τῶν  Ἐνισταμένων  ὑπάγονται  3  Κληρικοί  καί  ἀρκετές  Ἐνορίες - Κοινότητες  στήν  Γεωργία, καθώς  ἐπίσης  3  Κληρικοί  καί  ἀρκετές  Ἐνορίες - Κοινότητες  στήν  Νότια Ὀσετία.  Τό  2005  χειροτονήθηκε γιά  τήν  Ὀσετία  ὁ Ἐπίσκοπος  Ἀλανίας  Γεώργιος  (Πουχάεβ·  Περιοδικό "Ἅγιος  Κυπριανός", φ. 329, Νοεμ. - Δεκ. 2005, σελ. 250 - 254). 

            Ὁσιώτατε  Γέροντα  μετά  τῆς  τιμίας  συνοδείας  σας, αὐτή  εἶναι    κατάσταση, ὅπως  προκύπτει  ἀπό  ἀδιάψευστα  ἱστορικά  στοιχεῖα. Ταπεινῶς  ὑπενθυμίζω, ὅτι  ἀπό  τόν  Σεβ. Μητροπολίτη κ. Κήρυκο  καί  τόν  συνεργάτη  του  Θεολόγο  κ. Ἐλευθέριο  Γκουτζίδη  ἔχουν  συγγραφεῖ  καί  δημοσιευθεῖ  ἐξαιρετικῆς  σημασίας  καί  μεγάλης  σπουδαιότητος  κείμενα, πάνω  στό  θέμα  τῆς  Ἐκκλησιολογίας - Ὁμολογίας  τῆς  Γνησίας  Ὀρθοδόξου  Ἐκκλησίας.  Ὑπάρχουν  δημοσιεύσεις  ἐπί  ὅλων  τῶν  θεμάτων  πού  ἀφοροῦν  τόν  Ἱερό  Ἀγῶνα  τῆς  Γνησίας  Ὀρθοδοξίας, ὁ  ὁποῖος  - ἀσφαλῶς – δέν  εἶναι  ἀγῶνας  γιά  τίς  13  ἡμέρες  τῆς  ἡμερολο-γιακῆς  διαφορᾶς.  Διά  τῶν  κειμένων – δημοσιεύσεων  αὐτῶν    Γνησία  Ὀρθόδοξος  Ἐκκλησία  ἔχει  καταθέσει  τήν  μαρτυρία  της  ἐπί  ὁλων  τῶν  ἱστορικῶν, κανονικῶν  καί  ὁμολογιακῶν  πού  Τήν  ἀφοροῦν  ὅπως:
·        Ἐκκλησιολογία  καί  Δεοντολογία  τοῦ  Ἀγῶνος, ἀπό  τό  1924.
·         Φλωρινικό  Σχίσμα  τοῦ  1937.
·         Χειροτονίες  τοῦ  Ἐπισκόπου  Βρεσθένης  Ματθαίου  τοῦ  1948.
·         Λεγομένη  χειροθεσία  τοῦ 1971.
·        Σχίσματα  τοῦ  εὑρύτερου  Φλωρινικοῦ  χώρου,
·        Θεολογικός  Διάλογος  γιά  τήν  θεραπεία  τοῦ  Σχίσματος  τοῦ  1937.
·         Κίνημα  καί  σχίσμα  τῶν  5  πρ. Μητροπολιτῶν  τό  1995.
·         Κίνημα  τοῦ  ψευδο - Ἀρχιεπισκόπου  Νικολάου,  κ.ἄ.
           
            Τά  κείμενα  αὐτά  εἶναι  δημοσιευμένα  αὐτοτελῶς, ἀλλά  καί  στό  Περιοδικό  «Ὀρθόδοξος  Πνοή». Γιά  τοῦτο  ἐνθέρμως  συνιστῶ  τήν  μελέτη  τους, ἡ  ὁποία  μαζί  μέ  τήν  θερμή  πρός  Κύριον  προσευχή  σας, ἀσφαλῶς  θά  σᾶς  ὁδηγήσει  στή  γνῶση  τῆς  σχετικῆς  ἀληθείας  καί  «  ἀλήθεια  ἐλευθερώσει  ὑμᾶς».

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΟΙ ΣΑΡΑΝΤΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ

ΚΑΘΑΙΡΕΣΙΣ ΝΙΚΟΛΑΙΤΩΝ ΥΠΟ ΤΗΣ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΟΙ ΡΩΣΟΙ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΑΠΕΔΕΧΘΗΣΑΝ ΤΗΝ ΟΜΟΛΟΓΙΑΝ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑΝ ΜΑΣ