ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΩΦΕΛΙΜΕΣ ΠΕΡΙ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΙΕΡΩΝ ΓΡΑΦΩΝ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ. 38. Αν αμφιβάλλης για την αλήθεια κάθε προσώπου ή κάθε γεγονότος που περιγράφει η Γραφή, θυμήσου ότι «πάσα γραφή θεόπνευστος» (Β’ Τιμ. γ’ 16), όπως λέγει ο Απόστολος. Είναι λοιπόν αληθινή σε όλα. Δεν περιλαμβάνει φανταστικά πρόσωπα, μύθους και θρύλους. Ακόμη και οι Παραβολές, που είναι συμβολικές ιστορίες, έχουν μέσα τους μόνον αλήθεια. Αμφιβάλλοντας για τη Γραφή κανείς, αμαρτάνει εναντίον της αληθείας της. Και η αλήθειά της δεν είναι άλλη παρά ο Ίδιος ο Θεός, η Αυτοαλήθεια. «Εγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια» (Ιω. ιδ’ 6), είπε ο Κύριος. «Ο λόγος ὁ σὸς ἀλήθειά ἐστιν» (Ιω. ιζ’ 17), είπε ο Ιησούς Χριστός στον Θεό και Πατέρα του. Να παραδέχεσαι λοιπόν το σύνολο της Γραφής σαν αλήθεια. 39. Μη δίνεις τόπο στις σκοτεινές τάσεις του κακού που παρουσιάζονται στην καρδιά σου εναντίον του πλησίον σου. Σύντριβέ τις με τη δύναμι της πίστεως. Μείνε καλός και άκακος. «Πορεύου ἄμωμος καί ἐργαζόμενος δικαιοσύνην˙μή ποίει τῷ πλησίον σου κακόν» (Ψαλμ. ιδ’ 2, 3). Όταν ανακύπτουν τέτοιες τάσεις, βίασε τον εαυτό σου να είσαι πράος, γεμάτος αγάπη Χριστού. Έτσι, οι τάσεις αυτές θα εξαφανισθούν σαν καπνός. Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΗ ΑΛΛΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ (ΑΓΙΟΥ ΙΣΙΔΩΡΟΥ ΠΗΛΟΥΣΙΩΤΟΥ) Επιστολή 96.- ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΦΙΛΟΣΟΦΟ ΜΑΞΙΜΟ. Κατά των Ελλήνων.Υπερηφανεύεσαι για τη φιλοσοφία, που είναι εχθρός της αληθινής σοφίας, και αρνείσαι και το ίδιο το όνομα της. Γιατί φιλοσοφία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά το να αγαπά κανείς απόλυτα τη σοφία. Αν λοιπόν εσύ θέλεις αληθινά να είσαι φίλος της σοφίας, να αγαπάς την αληθινή σοφία, η οποία τιμά όχι μόνον τα λόγια, αλλά και τη ζωή, και μας διδάσκει την αληθινή θρησκεία. Η σοφία όμως που εσύ διδάσκεις, και στην παρούσα ζωή είναι άξια για γέλια, γιατί ονομάζει θεότητες τις πηγές της ανηθικότητας, και στη μέλλουσα προετοιμάζει ασυγχώρητη τιμωρία, εκεί όπου ο Πλάτωνας σε απειλεί με τους Κωκυτούς και τους Πυριφλεγέθοντες. (ΕΠΕ Φιλοκαλία τομος 1,121) Επιστολή 3 στον αναγνώστη Τιμόθεο …. Ό,τι λοιπόν από την εξωχριστιανική παιδεία είναι χρήσιμο στη δική μας διδασκαλία, αφού τα πάρεις σαν τη μέλισσα (γιατί, αν θέλουμε να πούμε την αλήθεια, είπαν πολλά για την αρετή), όλα τα αλλά άφησέ τα, ιδιαίτερα όταν τους βλέπεις να κάνουν μεταξύ τους πολεμο σκληρό (πράγματι ο Αριστοτέλης επαναστάτησε εναντίον του Πλάτωνος, και οι Στωικοί διατύπωσαν γνώμες εναντίον αυτού), και παράδωσε τον εαυτό σου σε όλη σου τη ζωή στα θεία λόγια. Γιατί ωφελούμενος με τον τρόπο αυτόν και από εκείνους και από αυτά, θα είσαι ωφέλιμος και για τον εαυτό σου και για όλους…. (ΕΠΕ ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΟΜΟΣ 2,19) ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΧΑΜΕ ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΜΑΣ ΜΙΛΟΥΣΕ ΑΜΕΣΑ Ο ΘΕΟΣ! Έπρεπε να μην είχαμε ανάγκη από την Αγία Γραφή, αλλά να μας μιλούσε άμεσα ο Θεός! Οσίου Ισιδώρου Πηλουσιώτου επιστολή 106 - ΣΤΟΝ ΔΙΑΚΟΝΟ ΙΣΙΔΩΡΟ. Ακούοντας ίσως βέβαια να μη πιστέψεις, όταν όμως σκεφθείς γνωρίζω καλά, ότι όχι μόνο θα θαυμάσεις, αλλά και θα το επικροτήσεις. Τι είναι λοιπόν αυτό που αρχικά βέβαια θα φανεί απίστευτο, και μετά από αυτά, όχι μόνο θα φανεί αξιοθαύμαστο, αλλά και άξιο χειροκροτημάτων; Θα το πω σύντομα με λίγες λέξεις, φανερώνοντας νοήματα μεγαλύτερα από τα πελάγη. Στους παλιούς ο Θεός δεν μιλούσε με γράμματα, αλλά απ’ ευθείας ο ίδιος, όταν εύρισκε τη διάθεση τους καθαρή και άξια να δεχθεί διδασκαλία χωρίς μεσίτη. Και αυτό είναι φανερό από αυτά πού έλεγε προφορικά και στον Νώε, και στον Αβραάμ, και στους διακεκριμένους απογόνους του, ένας από τους οποίους ήταν και ο πιο κορυφαίος, αυτός πού κατέκοψε όλη τη δύναμη του διαβόλου, και κατέστρεψε τα βέλη του, και άδειασε τη φαρέτρα του, εννοώ ο αείμνηστος Ιώβ . Όταν όμως το άθλιο πλήθος των Ιουδαίων κατέβηκε στον πυθμένα της κακίας, τότε λοιπόν θεωρήθηκε ότι ήταν απαραίτητα και τα γράμματα και η υπενθύμιση μέσω αυτών. Αν όμως νομίζεις, ότι μόνο στην Παλαιά Διαθήκη έγινε αυτό, και στην Καινή δεν επικυρώθηκε, θα μπορούσα να σου πω, ότι αυτό φαίνεται περισσότερο σ’ αυτήν. Γιατί ούτε στους θεόπνευστους αποστόλους δόθηκε κάτι γραπτό, αλλά αντί γραμμάτων δόθηκε η υπόσχεση της χάριτος του αγίου Πνεύματος. Γιατί λέγει• «Εκείνος θα σας τα υπενθυμίσει όλα». Εάν όμως νομίζεις ότι οι γραπτοί νόμοι είναι πιο έγκυροι από τους άγραφους, άκουσε τι λέγει ο ίδιος ο βασιλιάς• «Θα τους δώσω καινούργια διαθήκη, δίνοντας τους νόμους μου στη διάνοιά τους, και θα τους αναγράψω στις καρδιές τους» . - «Και θα γίνουν όλοι διδαγμένοι από τον Θεό». Γι’ αυτό και ο Παύλος, ισχυριζόμενος ότι του εμπιστεύθηκε περισσότερα από ότι στον Μωυσή, έλεγε ότι έλαβε τον νόμο, όχι γραμμένο σε λίθινες πλάκες, αλλά τυπωμένον στις σάρκινες πλάκες της καρδιάς, τον οποίο, αυτός που τον περιφρονεί, δεν θα λιθοβοληθεί, σύμφωνα με τον παλιό νόμο, αλλά θα παραδοθεί σε πολύ οδυνηρή κόλαση. Επειδή όμως, καθώς ο χρόνος περνά σαν έφιππος και τρέχει σαν ταχύτατο άλογο, άλλοι λοξοδρόμησαν εξαιτίας δογματικών διδασκαλιών, και άλλοι εξαιτίας της ζωής τους, έγινε απαραίτητη η διόρθωσή τους με γράμματα. Γιατί, εφόσον παραβιάζονταν οι άγραφοι νόμοι, στράφηκε δικαιολογημένα στους γραπτούς, αυτός που με κάθε τρόπο ήθελε να επαναφέρει στην αρετή τους υπάκουους. Πρέπει λοιπόν να κατανοήσουμε πόσο μεγάλη είναι η κατηγορία, αφού αυτοί που έπρεπε να ζουν τόσο ειλικρινά, ώστε να μην έχουν ανάγκη γραφών, αλλά αντί βιβλίων να παραχωρούν τις ψυχές τους στο θείο Πνεύμα, επειδή χάσαμε αυτή την τιμή και φτάσαμε στην ανάγκη των γραπτών, να μη χρησιμοποιούμε ούτε και το δεύτερο αυτό βοήθημα όσο πρέπει. (οσίου Ισιδώρου Πηλουσιώτου, εκδ. ΕΠΕ, τόμος 3, σελ. 131-135) ΛΟΓΟΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ. ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Διαφθορά της αλήθειας του Θεού Πολλοί κάνουν τα αντίθετα από όσα πρέπει. Όσα γίνονται εναντίον του Θεού, τα παραβλέπουν. Όσα γίνονται κατά του εαυτού τους, τα εκδικούνται με μεγάλη μάλιστα οξύτητα. Οι άγιοι όμως δεν ενεργούσαν έτσι. Ήσαν φοβεροί τιμωροί των όσων γίνονταν εναντίον του Θεού, ενώ παρέβλεπαν τα όσα γίνονταν εναντίον τους. Ε.Π.Ε. 5,230 Διδασκαλία ελεημοσύνης Και τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας και τους φίλους μας ας τους οδηγήσουμε στο διδασκαλείο της ελεημοσύνης. Πριν από κάθε άλλο ας μαθαίνη κάθε άνθρωπος αυτό το μάθημα, επειδή αυτό ακριβώς είναι ο άνθρωπος: «Είναι σπουδαίο πράγμα ο άνθρωπος και είναι πολύτιμος ο άνθρωπος της ελεημοσύνης». Όποιος δεν έχει αυτό το προσόν, ξέπεσε από το αξίωμα του ανθρώπου. Ε.Π.Ε. 11,132 ο λόγος Ο λόγος δεν είναι χρήσιμος μόνο για ύμνο και ευχαριστία, αλλ’ είναι και ωφέλιμος για διδασκαλία και συμβουλή. Ε.Π.Ε. 12,94 και θαύματα Εξ’ αιτίας των θαυμάτων νίκησε ο απόστολος Παύλος; Όχι μόνο από τα θαύματα. Διότι αν μελετήσης καλά τις Πρά­ξεις των Αποστόλων, θα βρης τον απ. Παύλο σε πολλά μέρη να επικρατή με το λόγο, και προτού να ενεργήση θαύματα. Ε.Π.Ε. 24,42 βροχή Σε πολλά σημεία η Αγία Γραφή ονομάζει τη διδασκαλία βροχή. Ε.Π.Ε. 24,450 δίκτυα Ας απλώσουμε τα δίχτυα της διδασκαλίας, ας σταθούμε κυκλικά, όπως ακριβώς τα κυνηγετικά σκυλιά, οδηγώντας από παντού τους ανθρώπους στους νόμους της Εκκλησίας. Και αν το κρίνετε ορθό, ας παρουσιάσουμε σ’ αυτούς σαν άριστο κυνηγό τον μακάριο Παύλο. Ε.Π.Ε. 34,136 ΟΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΡΔΙΑ ΔΕΝ ΠΕΦΤΕΙ ΣΕ ΠΛΑΝΕΣ ΑΒΒΑ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΤΟΥ ΡΩΜΑΙΟΥ Κεφάλαιο 34: Τι δίδασκε ο Αββάς Θεόδωρος σχετικά με την προσπάθεια του αγωνιστού να κατανοήσει την Αγία Γραφή. Αυτός ο Γέροντας λοιπόν, σε μερικούς αδελφούς, οι οποίοι ήταν γεμάτοι θαυμασμό για την απαστράπτουσα γνώση και σοφία του και γι’ αυτό του ζήτησαν να τους εξηγήσει το νόημα κάποιων χωρίων της Αγίας Γραφής, απάντησε: «Ο αγωνιστης που επιθυμεί να αποκτήσει τη γνώση της Αγίας Γραφής, δεν χρειάζεται να κάνει τον κόπο να μελετάει τα βιβλία των ερμηνευτών της, αλλά μάλλον θα πρέπει να αφιερώνει όλη τη δραστηριότητα του νου του και όλη την προσοχή της καρδιάς του στην κάθαρση από τα σαρκικά πάθη. Όταν αυτά εκδιωχθούν από την καρδιά, τότε τα μάτια της ψυχής αμέσως ανοίγουν. Γιατί αποτραβιέται το πυκνό πέπλο των παθών και έτσι αποκαλύπτονται με φυσικό τρόπο όλα τα μυστήρια της Αγίας Γραφής. Η Χάρη του Αγίου Πνεύματος δεν έχει βέβαια σκόπιμα αποκρύψει αυτά τα μυστήρια από μερικούς ανθρώπους, ώστε να παραμένουν αυτά για τους πολλούς άγνωστα και κρυφά. Εννοώ ασφαλώς, ότι από δικό μας λάθος δεν μας έχουν αποκαλυφθεί τα βαθύτερα αυτά νοήματα της Αγίας Γραφής. Κι αυτό, γιατί το πέπλο των αμαρτιών μας σκοτεινιάζει τα μάτια της ψυχής μας. Όταν όμως αποκτήσουμε την πνευματική υγεία και τη φώτιση, τότε και μόνη η ανάγνωση της Αγίας Γραφής αρκεί να μας φέρει την αληθινή γνώση. Δεν υπάρχει τότε ανάγκη να ανατρέχουμε στη διδασκαλία των ερμηνευτών, όπως ακριβώς και τα σωματικά μάτια δεν χρειάζονται τη διδασκαλία κανενός για να δούνε, εκτός αν η αρρώστια τα έχει τυφλώσει. Αντιληφθήκατε, νομίζω, από που προέρχονται όλα αυτά τα ερμηνευτικά λάθη και οι πλάνες. Οι παρερμηνείες και οι πλάνες προέρχονται από το ότι οι περισσότεροι βιάζονται να εισχωρήσουν στα νοήματα της Αγίας Γραφής, χωρίς καθόλου να φροντίσουν πιο πριν να έχουν καθαρίσει την καρδιά τους. Έτσι, λόγω της διαφορετικής παχύτητας ή ακαθαρσίας της καρδιάς τους, αυτοί κατανοούν διαφορετικά πράγματα, από εκείνα που θέλει να εκφράσει το συγκεκριμένο κείμενο. Και μάλιστα, αυτά πολλές φορές είναι αντίθετα προς την Πίστη και συχνά έρχονται σε αντίφαση μεταξύ τους. Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι αδυνατούν να αναγνωρίσουν, και πολύ περισσότερο, να δεχθούν το φως της αλήθειας».